مفهوم آزادی در خانواده بیشتربه حق انتخاب درعمل کردن، اندیشیدن، نوع دیدگاه و بیان نظرات اشاره دارد. افراد تحت تاثیر تحصیلات، مسائل فرهنگی، جایگاه اجتماعی، تربیت و محیط خانوادگی، دیدگاه متفاوتی به آزادی پیدا می‌کنند. خانواده‌هایی که بیش از حد اندازه فرزندانشان را محدود می‌کنند باعث بروز مشکلاتی در این زمینه می‌شوند. این کودکان در بزرگسالی نمی‌توانند استقلال را بپذیرند و ظرفیت آزاد بودن در محیط غیر خانه را ندارند. دوستی با افراد ناباب، عدم مسئولیت پذیری، اعتیاد، عدم توانایی نه گفتن، افت تحصیلی، پرخاشگری و.. از چالش‌هایی است که برای فرزندان این سبک خانواده پیش می‌آید. با آگاهی از نیازهای فرزندتان و شناخت ازادی در هر محدوده سنی میتوانید راه بهتری را درامور تربیتی پیش بگیرید. همچنین با اشنایی بیشتر مفهوم خانواده چیست؟ و کمک گرفتن از مشاوره خانواده میتوانید تربیتی آگاهانه و سالم را برای فرزندتان انتخاب کنید.
آزادی چیست؟
آزادی از اصول مهم و اولیه برای رشد افراد در جامعه به شمار می‌رود. زنان و مردان باید به راحتی بتوانند ابراز نظرکنند، از بیان ایده هایشان نترسند، طرزفکرشان را بیان کنند و علائق خود را آزادانه انتخاب کنند تا برای جامعه مفید و کابردی واقع شوند. موفقیت و شکوفایی استعداد‌ها بدون آزادی ممکن نخواهد بود. به طور کلی و به زبان ساده، ازادی در خانواده، همان اختیارهایی هست که مدیر خانواده به فرزندان می‌دهد. انتخاب رشته تحصیلی، انتخاب مسیرزندگی، انتخاب نوع پوشش، بیان عقیده، اختیار در تصمیم گیری و.. شامل موارد ازادی در خانواده می‌باشد. هر گونه ازادی درعملکرد بدون محدودیت و در مقابل کنترل کردن بیش از اندازه فرزندان، اسیب‌های جدی برای آن‌ها به وجود می‌آورد.
روانشناسان، ازادی در خانواده را این گونه تعریف می‌کنند: فردی ازاد است که بتواند با اختیار کامل و آگاهانه تصمیم بگیرد. او خود انتخابگر باشد. مسئولیت واکنش‌ها، اعمال و رفتار خودش را بپذیرد. تربیت آن بر اساس ازادی شکل گرفته باشد. ازادی بدون مسئولیت سبب می‌شود که افراد از منطق دور شوند و هنجارهای اخلاقی و اجتماعی را رعایت نکنند. همچنین شخصیت آن‌ها لوس، پرمدعا، تنبل، سرکش و هرج مرج طلب شکل می‌گیرد.
آزادی برای زنان خانواده
با وجود پیشرفت تکنولوژی و افزایش سطح آگاهی‌ها همچنان شاهد بحث‌های بسیاری در زمینه ازادی خانم ها هستیم. بسیاری از زنان و مادران از حق‌های خود مطلع نیستند و ناچارا سختی‌های بسیاری را متحمل می‌شوند. این شرایط در کشورهای جهان سوم و توسعه نیافته بیشتر به چشم می‌خورد. خیلی از زنان همواره مورد خشونت‌های جنسی، کلامی، فیزیکی و روحی قرار می‌گیرند. آن ها حتی نمی‌توانند ازادانه برای خودشان تصمیم بگیرند و حق بیان خواسته‌هایشان را ندارند.
اما جای امیدواری دارد که امروزه با دسترسی راحت تر به رسانه ها، زنان اعتراض‌های خودشان را برای دفاع از حق بیان می‌کنند. در خانواده‌ای که مادر از ازادی برخوردار نباشد فرزندان خوبی هم تربیت نمی‌شود.
آزادی برای مردان خانواده
قدرت و ازادی از جمله مواردی است که بر سلامت روان مرد اثر می‌گذارد. از قدیم الایام مردان خانواده قدرت بیشتری داشتند و از ازادی‌های زیادی برخوردار بودند. اگر مردی این قدرت را به همسرش واگذار می‌کرد او را مورد تمسخر قرار می‌دادند. امروزه شاهد تغییرات بهتری در این زمینه هستیم اما در بعضی خانواده‌ها همچنان مردسالاری ادامه دارد.
آزادی فرزندان خانواده
ازادی فرزندان در خانواده و تحت نظر والدین شکل می‌گیرد. حفظ تعادل و شناخت نیازهای فرزندان امری مهم است که باید به آن توجه شود. والدینی که بسیار محدود کننده و کنترل گرند فرزندانی سرخورده، پرخاشگر، بی‌مسئولیت و بی‌هدف تربیت می‌کنند. خانواده هایی که ازادی بیش از حدی در اختیار فرزندشان قرار می‌دهد، افرادی خودمحور، خودشیفته و بی محبت را تحویل جامعه می‌دهند.
آزادی فرزند دختر خانواده
دختران روحیه حساس تری دارند و توجه ویژه‌تری را از سوی والدین طلب می‌کنند. دختران و پسران هر دو باید از حق و حقوق برخوردار باشند. کنترل و سخت گیری های شدید برای دختران می‌تواند عواقبی به دنبال خود داشته باشد. محدودیت زیاد باعث ایجاد کمبود می‌شود که آن‌ها را به مادران بی اعتماد به نفس آینده تبدیل می‌کند. نتیجه این امر در تربیت فرزندانشان هم اثر گذار است. ازادی در خانواده باید با چارچوب اجرا شود. قرار دادن ازادی بی‌قید و شرط برای دختران هم، به آن‌ها صدمه می‌زند.
ازادی در فرزند پسر خانواده
در اغلب خانواده‌ها سخت گیری هایی که برای دختران اعمال می‌شود برای پسران وجود ندارد. این امر می‌تواند عواقب جبران ناپذیری را رقم بزند. پسرانی که بدون هیچ محدودیتی زندگی می‌کنند افراد بی مسئولیت آینده می‌شوند و در زمان تشکیل زندگی احتمال دارد با شکست مواجه شوند. نداشتن هیچ الگو و چارچوبی می‌تواند آن ها را به سمت اعتیاد و روابط فرا زناشویی سوق دهد. از سوی دیگر پسران با توجه به غرور و ویژگی‌های شخصیتی که دارند اگر اعمال محدویت‌ها برایشان زیاد شود، اعتماد به نفس خودشان را از دست می‌دهند. نمی توانند برای مسائل تحصیلی، شغلی، ازدواج و مالی درست تصمیم بگیرند.
پدر و مادر ها چگونه ازادی فرزندانشان را نقض می کنند؟
والدینی که با وقت گذرانی فرزندشان با هم سن وسالای خودش مخالف است ،با رفتن به دانشگاه مخالف می‌کند، دائما نگران سیگاری و معتاد شدن فرزندشان هستند، پدری که همیشه فرزند خود را سرزنش می‌کند و به جای تشویق مدام به او می‌گوید تو هیچی نمی‌شوی، مادری که تا سال اخر دبستان تمام تکالیف و کارهای شخصی فرزندش را انجام می‌دهد، والدینی که به خود اجازه می‌دهند به جای فرزند فکر کنند و تصمیم بگیرند و.. این افراد ازادی فرزندشان را سلب می‌کنند.
آن ها شاید در ظاهر نگران وابستگی و عدم استقلال فرزندشان باشند اما در واقع از این موضوع احساس خوبی دارند و خیالشان راحت است در نزدیک آن‌ها خطری فرزندشان را تهدید نمی‌کند.
نتیجه گیری
افراط و تفریط در هر امری نادرست است. ازادی در خانواده هم از این قضیه مستثنی نیست. ازادی برای تمامی اعضا در هر سن و شرایطی لازم و ضروری است. خانواده ناسالم نه تنها به سلامت اعضا بلکه به جامعه هم اسیب می‌زند. کمک گرفتن از مشاوره کودک، نوجوان و زناشویی به افراد در یادگیری مهارت‌های تربیتی و رسیدن به خانواده شاد و سالم کمک بسزایی می‌کند.
