خانواده برای فرزندان پایگاه امن محسوب می شود. خانواده از پدر، مادر، فرزند و یا فرزندان تشکیل می شود. کودکان در خانواده احساس امنیت و آرامش خاطر دارند ولی گاهی این احساس خوشایند با پدیده ی طلاق از بین می رود. طلاق اصولا به دلیل اختلافات بین زن و شوهر رخ می دهد ولی بیشترین آسیب را فرزندان می بیند و به اصطلاح قربانی اصلی این پدیده ی ناخوشایند هستند.
در ادامه با شکرانه همراه باشید تا بیشتر با مشکلات روانی که برای کودکان طلاق رخ می دهد، آشنا شوید.
خیلی از مردم بر این باورند که کودکان کم سن و سال زیاد متوجه این موضوع نمی شوند ولی طبق تحقیقات به عمل آمده، مشکلات جدی روانی و جسمی برای کودکان به همراه دارد. مواردی از جمله افت تحصلیی، خشم و پرخاشگری، عصبانیت، افسردگی، روابط ضعیف بین فردی، کاهش اعتماد به نفس به وجود می آید.
یکی از عمده ترین فکر هایی که در این مواقع کودک را آزار می دهد این است که او فکر می کند عامل طلاق پدر و مادرش او است و خودش را مقصر جدایی آن ها می داند همچنین مدام احساس عذاب وجدان دارد. این احساس منفی دو جنبه دارد:
- مورد اول این که احساس بزرگ بینی و تکبر دارد به این دلیل که فکر می کند آنقدر بزرگ و موثر است که باعث جدایی دو فرد باشد.
- مورد دوم این که حس شرمندگی فرزند را رها نمی کند و این احساس خجالت اعتماد به نفسش را می گیرد.
مشکلاتی که برای کودکان طلاق به وجود می آید را می توان به دو دسته ی مشکلات برون سازی شده و درون سازی شده تقسیم کرد.
مشکلات برون سازی شده
مشکلات برون سازی شده مشکلاتی هستند که در قالب اعمالی ناهنجار از کودکان برون گرا سر می زند. این مشکلات می تواند اختلالات زیر را به همراه دارد:
- اختلال کم توجهی: برخی از کودکان طلاق نسبت به محیط و افراد اطرافشان کم توجه و بی ملاحظه می شوند.
- اختلال بیش فعالی: برخی از کودکان آرامش و نظم و انضباط خود را از دست می دهند و به طرز غیر قابل کنترلی نا آرام، آشوب گر و بی نظم می شوند.
- اختلال نافرمانی مقابله ای: از بارز ترین صفاتی که در کودکان طلاق نمود پیدا می کند به نافرمانی می توان اشاره کرد. این نافرمانی در مدرسه و مهد کودک بیشتر خودش را نشان می دهد. مشکلات درون سازی شده
می توان به مشکلاتی از قبیل: سکوت های طولانی، اضطراب، افسردگی، نا امیدی، شکایت جسمانی اشاره کرد که تمامی این مشکلات از سر کمبود اعتماد به نفس در این افراد است. کودکانی که این ویژگی ها را دارند هر کار اشتباهی که انجام بدهند چندین بار عذرخواهی می کنند و دائما خودشان را مقصر می دانند.
تاثیرات استرس بر روی فرزندان
تنش هایی که فرزندان بعد از طلاق تجریه می کنند با توجه به سن و جنسیت تاثیراتی متفاوت بر روی آن ها می گذارد. برای مثال در دختران بیشتر پدیده ی انزوا گری و خمودگی که منجر به افسردگی می شود را مشاهده می کنیم و در پسران بیشتر رفتار های پرخاشگرانه و ناسازگاری مشاهده می شود. براساس گروه های سنی هم متفاوت است که در ادامه به آن اشاره می کنیم.
مشکلات روانی کودکان طلاق
یک تا سه سالگی:
- آسیب پذیری در روند رشد
- اختلال خواب
- بازگشت به سنین پایین تر از لحاظ رفتاری
سه تا شش سالگی:
- بی اعتمادی
- کابوس های شبانه
- احساس خلا عاطفی
- عدم شکل گیری استقلال شخصی
شش تا دوازده سالگی:
- احساس غم و دلتنگی
- احساس گناه
- احساس عدم کفایت
- دوازده سال به بالا
- افسردگی
- عصیانگری
- لج بازی
- پرخاشگری
- اختلال در شکل گیری هویت
راه حل هایی برای کاهش مشکلات روانی کودکان
- زوجین باید برای بعد از دوران طلاق مهارت هایی را یاد بگیرند تا با آگاهی با فرزندان خود رفتار کنند .
- زوجین باید برنامه و شرایط ثابت و یکسانی برای نگهداری فرزندان داشته باشند.
- زوجین نباید مدام از والد مقابل سوال بپرسند.
- زوجین نباید پشت سر هم دیگر به کودکشان بد بگویند. همواره باید سعی کنند تصویر ذهنی خوبی در ذهن فرزند ایجاد کنند.
- آن ها باید برای کودک توضیح بدهند که علت طلاق عدم تفاهم آن ها باهم بوده است و به کودک هیچ ارتباطی نداشته است.
و در آخر کمک گرفتن از یک متخصص روانشناس که مهارت های لازم را به خوبی بلد است تا کودک را برای شرایط جدیدش آماده کند یک راه حل خوب و مناسب برای این مسئله می باشد.
