زندگی کردن در یک خانه در کنار خانواده از امور بدیهی محسوب میشود به همین دلیل است که خیلی از افراد نیازی به کسب آگاهی و مهارت در این زمینه نمیبیند. با این که همه ما بیشترین تایم از عمر خودمان را در محیط خانه میگذرانیم و تمامی رفتار اعضا بر سلامت روانی یکدیگر اثر گذار است. برای مثال زمانی که مشکلی برای تلفن همراهمان پیش میآید کلی تحقیق و پرس و جو میکنیم تا به بهترین نحو آن را تعمیر کنیم ولی در مواقعی که با مشکلات جدی در خانواده رو به رو هستیم حاضر به تلاش برای بهبود شرایط نمیشویم. حتی خیلی از افراد هنوز با مفهوم خانواده چیست اشنایی کامل ندارند و فقط به صورت روزمره درکنار هم هستند.
خانواده کوچک ترین نهاد اجتماعی است که نه تنها بر سلامت اعضا بلکه بر سلامت جامعه تاثیرگذار است. داشتن یک خانواده موفق یک شبه اتفاق نمیافتد و نیازمند تلاش همه افراد خانواده برای اصلاح رفتار و بهبود شرایط است.
داشتن چه ویژگیهایی برای رسیدن به خانواده موفق به ما کمک میکند؟
تعریف خانواده موفق در جوامع امروزی بسیار گستردهتر از قبل شده است و رواشناسان و مشاوره خانواده جنبههای بیشتری را برای ارزیابی در نظر میگیرند. خانواده موفق میتواند منبع حمایت، ارامش، عشق و امنیت باشد به طوریکه شرایط سخت و چالشهای بزرگ را اسان تر کند. ارتباطات خانوادگی مهم هستند اما هیچ موفقیتی خود به خود اتفاق نمیافتد. برای رسیدن به موفقیت باید اصولی قدم برداشت و برای آن تلاش کرد. یکی از راههای تقویت روابط خانوادگی، مطالعه ویژگیهای خانواده موفق است. در این شرایط شما میتوانید ارزیابی کنید و نقاط ضعف و قوت خود را شناسایی کنید. در ادامه به برخی از این ویژگی ها میپردازیم.
الویت اصلی و اول خانواده موفق وقت گذاشتن برای خانواده است
اعضای خانواده با تمام مشغولیتهایی که دارند مانند سرکار، مدرسه، رسیدگی به امورخانه و.. باید برای خانواده وقت بگذرانند. حتی افرادی که سرشان بسیار شلوغ است باید تایمی را خالی کنند و قدر لحظات باهم بودن را بدانند. با انجام این کار نشان میدهیم که برای همدیگر ارزش قائل هستیم. این موضوع احساس صمیمت را در خانواده تقویت میکند.
با هم مطالعه کردن، با هم به تماشای فیلم و سریال نشستن، پیاده روی خانوادگی، ورزش دست جمعی، انجام بازیهای متنوع و.. از جمله مواردی هست که سبب میشود از بودن کنار هم لذت ببرید. ولی نکته ای که باید به آن توجه کنید این است که در زمان صحبت کردن با یکدیگر حواستان به تلویزیون،گوشی، موسیقی و از این قبیل پرت نشود برای مثال زمانی که پسر خانواده با پدرش در مورد موضوعی صحبت میکند، پدر نباید مشغول خواندن روزنامه باشد. این امر از صمیمیت و احترام آنها میتواند کم کند.
اعضای خانواده باهم متعهد شدهاند تا در سختی ها کنار یکدیگر باشند
مشکلات، سختیها و اختلافات تا حدی طبیعی است و برای هر خانوادهای پیش میآید. برای مثال افراد از کار اخراج میشوند، بیمار میشوند، اوضاع مالی شان بهم میریزد، عزیزی را از دست میدهند و.. اما نکته ای که آنها را از بقیه متمایز میکند این است که سعی میکنند یک دیگر را تنها نگذارند و با کمک همدیگر از این بحران خارج شوند.
اعضا همیشه در حال قدردانی از یکدیگر هستند
زمانی که یک فرد کار مثبتی را انجام میدهد با تشویق و قدردانی رفتار مثبت در او تقویت میشود. همچنین به او انگیزه میدهد تا به راهش ادامه دهد. خانوادههای موفق همیشه برای رفتارهای مثبت از یک دیگر قدرانی و تشکر میکنند. این کار اعتماد به نفس اعضا را بالا میبرد.
قدردانی باید به صورت زبانی و عملی انجام شود. برای مثال زمانی که فرزندتان در انجام کارهای خانه به شما کمکی کرد به او ابراز محبت کنید و از او تشکر کنید. یا از همسرتان بابت غذایی که درست کرده است تشکر کنید. انجام این کار ساده نباید محدود به شرایط خاصی شود. قدردانی روزانه به افراد یادآوری میکند که عزیز هستند. و عشق و صمیمت بین آن ها قویتر میشود.
اعضای خانواده موفق به منفعت بقیه اعضا هم توجه میکنند
اعضای خانواده در زمان تصمیم گیریها منفعت طلب نیستند و منافع اعضای دیگر را هم درنظر میگیرند. در اوقاتی که نیاز باشد از خودگذشتی دارند. برای مثال برای وقت گذراندن با کودکان از کار خود میزنند یا آن را به زمان دیگری تغییر میدهند.
اعضای خانواده موفق اختلافات را در زمان کوتاه برطرف می کنند
جر و بحث، دلخوری و کشمکش برای همه افراد حتی اعضای خانواده موفق هم پیش میآید. این مسائل تا حدی امری طبیعی محسوب میشود. اما خانواده موفق مشکلات را ریشه دار نمیکند و نمی گذارد افراد با دلخوری از هم به خواب بروند. آن ها به صورت مفصل با هم صحبت میکنند تا به نتیجه برسند. این درگیری ها باید به زودی حل و فصل شود. فرد مقصر عذر خواهی کند و مسئولیت اشتباهش را بپذیرد. اعضا باید به صورت مسالمتآمیز و با احترام با یکدیگر صحبت کنند تا به نتیجه برسند.
در مواجهه با مشکلات از رویکرد حل مسئله استفاده میکنند
با داشتن مهارتهای حل مسئله در زمان مشکلات در آن غرق نمیشوند و به کمک یکدیگر از بحران ها خارج میشوند. حتی اگر مسئله پیش آمده غیر قابل حل یا سخت باشد به هم کمک میکنند تا با شرایط جدید سازگار شوند.
بین اعضای خانواده مرزبندی های سالم وجود دارد
در این سبک خانواده، اعضا در عین احترام، صمیمت و نزدیکی، مرز بندی صحیحی دارند. آن ها میدانند چگونه بین صمیمت بیش از اندازه و استقلال تعادل ایجاد کنند. در این خانواده همه اعضا حریم خصوصی دارند و کسی سعی در دخالتهای نابجا در حریمشان را ندارد. در مقابل خانوادههایی هستند که حریم خصوصی برای آنها تعریف نشده است. همچنین خانواده هایی که با سبک تربیتی خشک و مستبد اعضا را از هم دور میکنند.
سخن آخر
همه ما در محیط خانواده زندگی میکنیم ولی داشتن خانواده موفق نیازمند تلاش همه اعضا است. شناخت ویژگیهای خانواده موفق اولین گام برای رسیدن به آن است. اگر بعد از مطالعه ویژگیهای گفته شده متوجه شدید خانواده شما کم کاری میکند، ناراحت نشوید شما در گام اول قرار دارید و به کمک دیگر اعضا برای رسیدن به خانوادهای شاد و موفق قدم دیگری را بردارید. شما میتوانید از خانواده درمانی در این زمینه کمک بگیرید.