روحیه‌ی شاد هر فرد ابتدا از فضای خانواده او سرچشمه می‌گیرد، اما خانواده شاد از چه ویژگی‌هایی برخوردار است؟ در جواب این سوال باید گفت به‌طور کلی خانواده اولین و کوچک‌ترین نهاد اجتماعی است که تاثیر مستقیمی بر جامعه دارد. خانواده‌های سالم با تربیت فرزندانی سالم‌تر، سلامت جامعه را تامین می‌کنند. افرادی که در خانواده به‌هم ریخته و ناسالم رشد می‌کنند، در آینده نه والدین خوبی خواهند شد و نه برای اجتماع مفید هستند. شکل‌گیری خانواده شاد و موفق نیازمند تلاش و برنامه‌ریزی مستمر است.
مزیت داشتن خانواده شاد و موفق
یکی از نشانه‌های خانواده موفق، شاد بودن است. همه فرهنگ‌ها بر این موضوع اتفاق نظر دارند. اعضا در این سبک شاد و خوشحال و سرشار از عشق و آرامش هستند. این خانواده‌ها مورد احترام تمامی اطرافیان اعم از همکار، همسایه، اقوام و دوستان هستند. هرچه تعداد خانواده‌های شاد بیشتر باشد، جامعه شادتری خواهیم داشت. فرزندان این سبک تربیتی نیرو مفیدی برای جامعه و دوستان خوبی در محیط مدرسه و سرکار هستند. اعضای خانواده شاد بدون صرف هزینه‌های گزاف شاد هستند. آن‌ها از تنهایی دوری می‌کنند و با برنامه‌های ساده اوقات خوشی را درکنار هم سپری می‌کنند.
ویژگی های خانواده شاد چیست؟
مزایای زندگی کردن در خانواده شاد از کسی پوشیده نیست. در این باره نقل قولی از جرج برنارد شاو داریم که می‌گوید:
خانواده شاد فقط بهشتی زودتر است.
در نتیجه هر خانواده‌ای باید تلاش کند تا فضایی شاد و سرزنده داشته باشد. ازاین‌رو تمامی افراد خانواده وظیفه دارند تا اطلاعاتی راجع‌به داشتن خانواده شاد کسب کنند. در ادامه به ویژگی های خانواده شاد و موفق اشاره خواهیم کرد.
خانواده شاد لزوما پولدار نیست
غالب مردم براین باورند برای داشتن یک زندگی شاد نیاز به اوضاع مالی خوب است. اما این تصور درست نیست؛ چراکه این افراد شادی را به یک کالا شبیه می‌دانند که تنها با پول قابل خریدن است. پول نمی‌تواند معجزه کند.
درست است که اوضاع مالی خوب آسایش و رفاه بیشتری را فراهم می‌کند، اما برای شاد بودن کافی نیست. عوامل مهم‌تری مانند صمیمیت، وقت گذاشتن برای یکدیگر، زمان و صرف انرژی برای رسیدن به شادی وجود دارد. در این باره نقل قولی از پیتر بافت داریم که می‌گوید:
مهم نبود خانه ما چقدر بزرگ است. مهم این بود که عشق در آن وجود داشته باشد.
با یکدیگر حس بخشش را تمرین کنید
قطعا برای همه ما شرایطی پیش آمده است که دست به انتخاب اشتباهی زده باشیم و موجب شود که نتیجه تصمیم و رفتار ما بقیه اعضا را ناراحت کند. تقویت روحیه بخشش، گامی بزرگ برای رسیدن به خانواده شاد است. با بخشیدن موارد جزئی که آسیبی به سلامت خانواده نمی‌زند و ایجاد حس اعتماد، بخشش را در جهت شکل‌گیری خانواده شاد تمرین کنید.
با همدیگر مثبت صحبت کنید
از نکات مهمی که باید به آن توجه ویژه‌ای شود مثبت صحبت کردن با یکدیگر است. حرف‌های منفی روز‌به‌روز اعضا را نا‌امید‌تر و فرسوده‌تر می‌کند. زمانی که والدین با احترام و انرژی با هم صحبت می‌کنند، کودکان هم با الگو برداری مثبت صحبت کردن را میآموزند. از مزایای صحبت‌های مثبت این است که مثبت اندیشی را در فرد تقویت می‌کند. از ارتباط با افرادی که مدام حس منفی بهتان منتقل می‌کنند، دوری کنید یا تلاش کنید روحیه آن ها را تغییر بدهید.
اعضا با یکدیگر همکاری داشته باشند
با تقسیم کردن وظایف، هرکس مسئولیتی را برعهده می‌گیرد تا کارها سریع‌تر انجام شود. همکاری داشتن اعضا با یکدیگر سبب می‌شود که خستگی و بار مسئولیت روی دوش یک نفر نباشد. همچنین فرزندان با مفهوم همکاری برای رسیدن به خانواده‌ای سالم آشنا می‌شوند.
انتخاب کنید مانند یک تیم باشید
خانواده با هماهنگی اعضا به اهداف خودش می‌رسد. اگر هر یک از اعضا حاضر به همکاری نباشند، خانواده نمی‌تواند پیشرفت چشمگیری داشته باشد. خانواده‌های شاد انتخاب می‌کنند تا مانند یک تیم در کنار هم باشند. آن‌ها تصمیماتی اگاهانه می‌گیرند و نقش خود را به خوبی ایفا می‌کنند.
پیوند‌های اجتماعی قوی دارند
خانواده‌هایی که با اقوام، دوستان و همسایگان ارتباط صمیمی دارند و همچنین معاشرتی و اجتماعی هستند، نسبت به افرادی که ارتباطات محدود و خشکی دارند، شادتر هستند. به‌صورت‌کلی ارتباطات قوی باعث روحیه مثبت و شاد در هر فردی می‌شود. چه بهتر که این ارتباطات در قالب نهاد مهمی همچون خانواده صورت گیرد.
با همدیگر صادق هستند
اعضا بدون ترس از قضاوت حقایق را درمیان می‌گذارند. دروغ به‌راحتی می‌تواند ارتباطات میان اعضای خانواده را به‌هم بریزد. همانطور که قبل‌تر نیز به آن اشاره کردیم، نداشتن ارتباط در خانواده در خانواده باعث کاهش روحیه مثبت می‌شود. در نتیجه دروغ باعث کاهش روحیه شاد خانواده و صداقت باعث افزایش آن خواهد شد.
حق انتخاب دارند
اعضا حق دارند هر انتخابی می‌خواهند، داشته باشند. این که در خانه‌ای در کنار هم زندگی می‌کنید، دلیل نمی‌شود که انتخاب‌های یکسانی نیز داشته باشید. برای مثال اگر دختر بزرگ خانواده رشته ریاضی را انتخاب می‌کند، دختر کوچک‌تر حق دارد با توجه به سلیقه خود وارد رشته عکاسی شود. این حق انتخاب باعث ایجاد روحیه مثبت در افراد و ایجاد خانواده شاد و موفق می‌کند.
برای وقت گذراندن با هم فرصت ایجاد می‌کنند
وقت گذراندن با یکدیگر در قالب خانواده به‌عنوان ویژگی خانواده شاد به‌حساب می‌آید. سپری کردن اوقات خوش در کنار یکدیگر برای رسیدن به یک خانواده شاد امری ضروری است. برای این کار نیازی به هزینه‌های گزاف نیست، بلکه دورهمی ساده و صرف شام می‌تواند لحظات با کیفیتی را برای اعضا رقم بزند.
به قول و قرارهای خود عمل می‌کنند
عمل کردن به قول و قرارها نیز می‌تواند ویژگی خانواده شاد به‌حساب بیاید. برای مثال زمانی که به والدین قول دادید که اوضاع درسی خود را بهتر کنید، باید به قولتان عمل کنید تا حس اعتماد از بین نرود. افراد باید با اطمینان روی حرف یکدیگر حساب کنند تا خانواده شاد و موفق شکل بگیرد.
صبور هستند
تغییر رفتار امری زمان‌بر است. برای دیدن نتایج تغییرات و مسائل دیگر با صبر و شکیبایی برخورد کنید. اغلب اعضای خانواده‌ها با کم‌حوصلگی و بی‌صبری با یکدیگر برخورد می‌کنند. این امر باعث کاهش شادی در خانواده خواهد شد.
برای رفع مشکلاتشان از مشاوره کمک می‌گیرند
امروزه چالش‌های پیچیده‌ای که هر خانواده با آن درگیر است را نمی‌توان صرفا با کمک ریش سفید فامیل حل کرد. بهترین و درست‌ترین شیوه این است که به کمک متخصص به رفع مشکلات بپردازید. مشاوره خانواده می‌تواند بهترین راهنمای شما باشد.
[برای اخذ نوبت در مرکز مشاوره شرق تهران شکرانه با شماره‌های داخل سایت تماس بگیرید تا همکاران ما شما را راهنمایی کنند.]
روش های داشتن خانواده شاد چیست؟
حال که با ویژگی‌ها و اهمیت خانواده شاد آشنا شدیم، چرا فضای خانواده خود را پر از عشق، صمیمیت و شادی نکنیم؟ در ادامه توصیه‌هایی را ارائه کردیم که با عمل به این توصیه‌ها بتوانید خانواده‌ای شاد و موفق داشته باشید.
- ابراز محبت کلامی و عملی داشته باشید.
- حداقل هفته‌ای یک بار با کمک هم آشپزی کنید.
- برای در آغوش گرفتن همدیگر دنبال بهانه نباشید.
- یک ترانه را باهم دیگر حفظ کنید و هرازگاهی بخوانید.
- جلسات خانوادگی داشته باشید و به دور از گوشی و تلویزیون در مورد مسائلی که می خواهید صحبت کنید.
- شرایط را به گونه‌ای پیش ببرید تا فرزندان برای درد دل اول از همه به والدین مراجعه کنند.
- پدر و مادر برای ورود به اتاق فرزند در بزنند.
- فرزندان بدون اجازه وارد حریم شخصی پدر و مادر نشوند.
- همه اعضا در خرج و مخارج خودشان را در کنار پدر ببینند.
- حداقل ماهی یک بار به تماشای فیلم کمدی بنشینید.
- کتابخانه منزل از بوفه شلوغ‌تر باشد.
- با هم به مطالعه بپردازید.
- والدین برای بیرون بردن فرزندان وقت کافی بگذرانند.
- پدر و مادر برای خلوت دو نفره خود تایم کافی بگذراند.
- والدین قبل از خواب برای فرزندان قصه‌های آموزنده تعریف کنند.
- برای خرید وسایل از همه اعضا نظر خواهی شود.
- مرد خانواده هفته‌ای یکبار برای همسر و فرزندانش صبحانه آماده کند.
- با همدیگر مشغول بازی کردن شوید و مسابقه درون خانوادگی برگزار کنید.
- از خاطرات قدیمی برای هم بگویید.
- آلبوم خاطرات را با هم مرور کنید.
- با پدربزرگ و مادربزرگ رابطه خوبی داشته باشید.
- توجه داشته باشید که افراد بدون اجازه به لوازم یکدیگر دست نمی‌زنند.
- بدون مناسبت برای یکدیگر هدیه تهیه کنید.
- از واژه‌های به من چه یا به توچه استفاده نکنید.
- پدر و پسر باهم به استخر و تفریح می‌روند.
- مادر و دختر با هم به تفریح و کافی شاپ می‌روند.
- فرزندان برای موفقیت یکدیگر تلاش می‌کنند و رقابت ناسالم ندارند.
- از مشاوره کودک، مشاوره نوجوان، مشاوره جنسی، مشاوره خانواده کمک بگیرید.
خانواده شاد با فرزندان چه رفتاری دارد؟
برای تربیت فرزندانی سالم، شاد و با عزت نفس بالا باید محیط خانواده کاملا سالم و با روحیه‌ی مثبت باشد. فرزندان به‌عنوان میوه‌های درخت خانواده هستند و بیشترین اهمیت را دارند. در این باره نقل قولی از مناخیم بگین داریم که می‌گوید:
لبخند یک کودک، عشق یک مادر، شادی یک پدر، با هم بودن یک خانواده است.
در نتیجه برای اینکه بدانید چگونه در قالب خانواده‌ای شاد و موفق با فرزندان برخورد کنید، نکته‌های زیر را درنظر داشته باشید:
با فرزندان خود معاشرت داشته باشید
قبل‌تر نیز اشاره کردیم که معاشرت می‌تواند روحیه افراد را مثبت کند. حال تصور کنید که این تاثیر در روحیه فرزندان که تازه در محیط‌های اجتماعی قرار می‌گیرند، چه اثر مثبتی خواهد گذاشت. معاشرت با فرزندان نه تنها آن‌ها را اجتماعی‌تر می‌کند، بلکه فضایی را برای شکل‌گیری روحیه‌ای مثبت در آن‌ها فراهم خواهد کرد. در واقع ویژگی خانواده شاد صحبت و تعامل میان پدر و مادر و فرزندان است.
شما میتوانید قبل از هر کاری با کودکان خود کمی گپ بزنید و از آن‌ها نظرخواهی کنید. حتی میتوانید با گفتن شب‌بخیر و صبح‌بخیرهای ساده فضای با نشاط برای فرزندان خود فراهم سازید. توجه داشته که تعامل می‌تواند روحیه شاد کودکان شما را دو‌چندان کند.
کودکان خود را تشویق کنید
امروزه بعضی از خانواده‌ها برای ایجاد شادی و خنده به‌جای تشویق کودکان خود، به تمسخر آن‌ها می‌پردازند. درست است که این تمسخر شاید برای مدتی کوتاه باعث ایجاد خنده و شادی شود، اما تاثیرات مخربی روی کودک به‌جای خواهد گذاشت.
برای اینکه فضای خانواده را شاد کنید و کودکان موفقی داشته باشید، آن‌ها در فعالیت‌هایشان تشویق کنید. تشویق کردن برای فعالیتی خاص می‌تواند مانند بذری عمل کند که در هر زمان کودک شما دست به آن فعالیت بزند، آن بذر میوه شادی را به‌عمل بیاورد. در نتیجه در قالب خانواده‌ای شاد همیشه به تشویق فرزندان خود بپردازید.
برای فرزندان خود وقت بگذارید
میزان زمانی که به فرزندان خود اختصاص می‌دهید میتوانید نشان‌دهنده اهمیت آن‌ها باشد. فرزندان به‌خوبی این موضوع را تشخیص می‌دهند. همچنین این موضوع می‌تواند در روحیات آن‌ها نقش کلیدی ایفا کند. در نتیجه برای کودکان و فرزندانتان وقت بگذارید تا در آن‌ها روحیه‌ی مثبت و شاد شکل بگیرد. از نشانه‌های خانواده شاد می‌تواند میزان زمان باشد که افراد خانواده برای یکدیگر اختصاص می‌دهند.
نتیجه گیری
برای شکل‌گیری خانواده شاد تلاش و همکاری تمامی اعضا لازم است. این امر به تدریج با همدلی، صمیمیت، بخشش، اعتماد، تقویت دید مثبت، درک کردن همدیگر و … اتفاق می‌افتد. هیچ وقت بر این باور نباشید که تنها پول باعث ایجاد شادی و خوشبختی می‌شود.توجه داشته باشید که پرورش در یک خانواده موفق، شاد و سالم باعث رشد کمال و تعالی در همه افراد خواهد شد.
