سلامت روان شما بدون حضور رسانههای اجتماعی در زندگی چگونه است؟ اصلا میتوانید تصور کنید که زندگی بدون پلتفرمهای مجازی چگونه خواهد بود؟ بسیاری از ما آنقدر با صفحات و شبکههای مجازی گره خوردیم که حتی تصور دنیایی بدون رسانههای اجتماعی برایمان ممکن نیست.
اتصال به دنیای مجازی نقاط مثبت بسیاری دارد، اما چگونه میتوان با حجم بالای محتواهای پرزرقوبرق، خبرهای مختلف و مطالبی که هر لحظه ذهن انسان را درگیر میکند، تعادل زندگی را حفظ کرد؟ در این محتوا ما شما را در این زمینه راهنمایی میکنیم و از فواید کنارهگیری از رسانههای اجتماعی صحبت خواهیم کرد. از شما دعوت میکنیم تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
نظر شما در رابطه با تاثیر رسانههای اجتماعی بر سلامت روان
در نظرسنجی از مخاطبان پرسیدیم که نظر آنها در رابطه با رسانههای اجتماعی چیست. دراینبین بهطور میانگین 25 درصد گفتند که پلتفرمهای مجازی تاثیر منفی بر سلامت روان انسان میگذارد و 53 درصد گفتند که کاهش استفاده از این رسانهها میتواند برای سلامت روان کمک کننده باشد. بهعلاوه 26 درصد تصمیم به کنارهگیری چند روزه از شبکههای اجتماعی برای استراحت داشتند که 46 درصد آنها افراد بین 15 تا 25 سال بودند. برای همین است که ما میخواهیم در رابطه با فواید کنارهگیری از رسانههای اجتماعی صحبت کنیم.
چگونه رسانههای اجتماعی بر سلامت روان شما تاثیر میگذارد؟
مطالعاتی پیرامون این موضوع صورت گرفته است که شاید باعث تعجبتان شود، اما اکثر مطالعات به تاثیر مثبتی در رابطه با استفاده از رسانههای اجتماعی برای سلامت روان نرسیدند. محققان با بررسی کودکان بریتانیایی در سال 2015 دریافتند که استفاده بیشتر از سه ساعت این کودکان از رسانههای اجتماعی باعث افزایش چشمگیر احتمال ابتلا به بیماری روانی آنها میشود. همچنین مطالعه دیگری در سال 2018 نشاندهنده تاثیر مثبت کنارهگیری از پلتفرمهای اجتماعی بر بهبود افسردگی بود.
از طرفی دیگر نظرسنجی آنلاین بینالمللی در سال 2021 در رابطه با دلیل استفاده بیشازحد از رسانههای اجتماعی نشان داد که بیشتر مردم آمریکا، بریتانیا، استرالیا و نروژ برای سرگرمی و رفع تنهایی از این پلتفرمها استفاده میکنند که این دلیل استفاده، تاثیر منفی بر سلامت روان خواهد گذاشت. درحالیکه استفاده از رسانههای اجتماعی برای تماس شخصی و حفظ روابط با بهبود سلامت روان همراه است، اما نمونهگیری از 1500 آمریکایی در سال 2021 نشان داد که استفاده از پلتفرمهای مجازی تاثیر منفی بر تصویر مردم از شادی میگذارد.
تحقیق دیگری روی دانشجویان از تغییر مثبت در خلقوخو، کاهش اضطراب و بهبود خواب بلافاصله بعد از کنار گذاشتن رسانههای اجتماعی خبر داد. کلیه این دادهها کاملا واضح بیانگر تاثیر منفی رسانههای اجتماعی بر سلامت روان شما هستند. در نتیجه ایجاد تغییراتی در استفاده از پلتفرمهای اجتماعی ممکن است ایده خوبی باشد.
مرکز مشاوره در شرق تهران – لیست بهترین مشاوران مرکز مشاوره شرق تهران
فواید کنارهگیری از رسانههای اجتماعی
حالا که با تاثیر مخرب استفاده بدون کنترل از رسانههای اجتماعی آشنا شدید، بد نیست کمی هم از فواید کنارهگیری از رسانههای اجتماعی صحبت کنیم. رهایی از بند زندگی به سبک فضای مجازی میتواند از اولین فواید کنارهگیری از رسانههای اجتماعی باشد. در واقع در فضای مجازی زندگی به صورت کاملا ایدهآل با بدنی خوشفرم و صورتی زیبا همراه با وضعیت مالی مناسب همیشه در جریان است.
این مسائل در زندگی واقعی اینگونه نیست و همین اختلاف بین زندگی مجازی و واقعی باعث میشود که انسان به صورت ناخودآگاه در باتلاق مقایسه بیفتد. بعد از مقایسه مداوم و در صورت نبود شرایط ایدهآل کمکم افسردگی و نارضایتی فرد را محاصره خواهد کرد. در صورت کنترل یا کنارهگیری از پلتفرمهای مجازی فرد با زندگی واقعی بیشتر درگیر میشود و با رویارویی بیشتر با حقایق زندگی، از توهمات فضای مجازی دوری میکند.
ازسوییدیگر با کنترل زمان استفاده از این شبکهها وقت آزاد بیشتری برای خود فراهم خواهید کرد. بهعلاوه از این وقت آزاد میتوانید برای انجام کارهای عقب افتاده خود استفاده کنید که در این صورت نظم و انضباط به زندگی شما برخواهد گشت. همچنین وقت آزاد خود را میتوانید صرف علاقهمندیهای خود کنید؛ چراکه با این کار نه تنها از عوارض شبکههای اجتماعی دور میمانید، بلکه باعث افزایش اعتماد به نفس خود خواهید شد.
از فواید دیگر کنارهگیری از پلتفرمهای اجتماعی میتوان به افزایش معاشرت با دوستان و خانواده اشاره کرد. یکی از تاثیرات منفی استفاده مداوم از شبکههای اجتماعی دور شدن از کانون خانواده و جمع دوستان است که باعث آسیبهای روحی فراوان خواهد شد.
ازسویدیگر درگیری بیش از اندازه با پلتفرمهای مجازی باعث ایجاد اعتیاد شدید به این شبکهها خواهد شد. بهتر است برای جلوگیری از این موضوع همیشه برای خود برنامهریزی درست در رابطه با استفاده از این شبکهها داشته باشیم و زمان استفاده از آنها را مدیریت کنیم. پیشنهاد میکنیم که مدت زمان معینی را از این پلتفرمهای مجازی دوری کنید. همچنین تعیین کردن چهارچوبی مناسب نیز میتواند کمک شایانی برای جلوگیری از اعتیاد به این تکنولوژیها کند. در ادامه با کارهایی مفیدی که میتوانید در مدتی که از شبکههای مجازی دوری میکنید، انجام دهید بیشتر آشنا خواهیم شد.
این کارها را جایگزین پلفترمهای اجتماعی کنید
اگر توجه کرده باشید، بسیاری از افراد به دلیل نداشتن کاری خاص به سمت استفاده از شبکههای اجتماعی میروند. در این پلتفرمها تعریف جدیدی از شادی و زیبایی میبینند و بهمرورزمان به دلیل نداشتن این مفهومها در زندگی خود افسرده و نگران میشوند.
از سویی دیگر استفاده از شبکههای اجتماعی نسبت به سایر کارها بسیار دسترسی راحتتری دارد. همین امر موجب ایجاد عادت شده و از رسیدگی به امور دیگر زندگی جلوگیری میکند. شاید بهعنوان اولین فواید کنارهگیری از رسانههای اجتماعی، رسیدگی به سایر امور مهم زندگی را بتوان نام برد. حال برای اینکه این مسیر را تغییر دهیم بهتر است کارهایی را جایگزین پلتفرمهای اجتماعی کنید. در ادامه با کارهای مفیدی که میتوانید بهجای شبکههای اجتماعی انجام دهید، بیشتر آشنا میشویم.
قدم بزنید
قدم زدن سادهترین و دردسترسترین ورزش موجود است. یکی از فواید کنارهگیری از رسانههای اجتماعی رسیدگی به سلامت بدن میتواند باشد. هر زمان احساس کردید که نیازمند چک کردن صفحات مجازی خود هستید با خود عهد ببندید که قبل از آن مقداری پیادهروی کنید. این پیادهروی میتواند شکلهای مختلفی داشته باشد، از قدم زدن در خانه گرفته تا قرار گذاشتن با دوستان و پیادهروی در مرکز خرید.
موسیقی گوش کنید یا ساز بنوازید
تحقیقات نشان داده است که گوش دادن به موسیقی تاثیر مثبتی بر سلامت روان خواهد گذاشت. علاهبر این گوش دادن به موسیقی همانند رسانههای اجتماعی کاملا در دسترس است. سعی کنید با موسیقی ملایم و آرامشبخش ذهن خود را از فضای پرهیاهو پلتفرمهای اجتماعی خالی کنید.
از طرفی دیگر اگر نواختن سازی را بلد هستید، درنگ نکنید. چه چیزی بهتر از اینکه برای خود ساز بزنید و از موسیقی که خودتان مینوازید لذت ببرید. اگر نواختن ساز بلد نیستید، اما علاقه به نواختن سازی خاص دارید، امروزه در شبکههای اجتماعی آموزش نواختن بسیاری از سازها موجود است یا اینکه میتوانید به آموزشگاه موسیقی رفته و برای خود معلم بگیرید. با این روش وقت خود را صرف علاقهمندیهای خود نیز میکنید که به مرور زمان باعث افزایش اعتمادبهنفس شما خواهد شد.
خواندن کتاب بهترین جایگزین پلتفرمهای مجازی
کتاب همان معجزهای است که در نسلهای امروزی به شدت نادیده گرفته میشود. کتاب خواندن علاوهبر این که معلومات انسان را زیاد میکند باعث شکوفایی خلاقیت، آرامش خاطر ذهن، افزایش اعتمادبهنفس و بهبود ساختار شخصیتی خواهد شد. همچنین از کتابخواندن میتوان بهعنوان بهترین جایگزین شبکههای اجتماعی یاد کرد. تاثیر مثبتی که کتاب بر تمامی جنبههای زندگی انسان میگذارد به هیچ عنوان قابل مقایسه با پلتفرمهای مجازی نیست.
آشپزی کنید تا خلاقتر شوید
آشپزی از دیگر کارهایی است که میتوانید بهجای چک کردن صفحات مجازی انجام دهید. تحقیقات نشان داده است که آشپزی تاثیر بسیار مثبتی بر خلاقیت انسان خواهد گذاشت. همچنین آشپزی همیشه نباید برای پختن وعده غذایی کامل باشد؛ چراکه میتوانید برای خود میانوعدهای خوشمزه درست کنید. بهعلاوه اگر علاقهمند به خوردن قهوه یا نوشیدنیهای جدید هستید، میتوانید به درست کردن این نوشیدنیها بپردازید. گاهی برای تنوع میتوانید از دوستان خود نیز برای آشپزی کردن یا امتحان دستپختتان دعوت کنید.
مدیتیشن راهحلی برای رسیدن به آرامش
مدیتیشن راهحل مناسبی برا بدست آوردن دوباره آرامش از دست رفته توسط فضای مجازی است. از آن جایی که روشهای مختلفی برای مراقبه و مدیتیشن وجود دارد میتوانید از روش دلخواه مناسب خود استفاده کنید. علاوهبر این برای تاثیرگذاری بیشتر مدیتیشن میتوانید آن را با ورزش یوگا ترکیب کنید تا با یک تیر دو نشان بزنید. هم ورزش کرده باشید و هم سلامت روان خود را بهبود ببخشید.
از شبکههای اجتماعی به نفع خود استفاده کنید
تمامی جنبههای استفاده از پلتفرمهای مجازی مضر نیستند. با اینکه فواید کنارهگیری از رسانههای اجتماعی بسیار زیاد است، اما میتوانید از این شبکهها به نفع خود نیز استفاده کنید. با برقراری ارتباط با دوستان و آشنایان خود مانند تماس صوتی و تصویری میتوانید حس تعامل و مشارکت خود را افزایش دهید. همچنین با برقراری این ارتباط از حس افسردگی و تنهایی که فضای مجازی به انسان القا میکند، جلوگیری خواهید کرد.
پادکست خوب گوش کنید یا مطالب مفید بخوانید
اگر کتاب خواندن تفریحی جذاب برای شما نیست یا به گوش دادن به موسیقی علاقه ندارید، حداقل به پادکستهای خوب و پرمحتوا گوش کنید یا مطالب مفید بخوانید. خود را از بند شبکههای بیمحتوا، ولی پرزرقوبرق مجازی با گوش دادن به پادکست یا خواندن مطالبی مفید رها کنید. شاید از نظر شما این راهحل نیز استفاده از فضای مجازی باشد، اما تاثیر مثبت پادکستها یا مطالب مفید بر روحیات شما نسبت به چک کردن بیهدف پلتفرمهای اجتماعی قابل قیاس نیست.
این کارها را نیز میتوانید امتحان کنید
کارهای متفاوت و مفیدتر دیگری را میتوانید جایگزین شبکههای اجتماعی کنید. از فواید کنارهگیری از رسانههای اجتماعی وقت آزاد بیشتر است که اگر از آن به نحو احسنت استفاده کنید، بهمرورزمان اعتمادبهنفس شما را نیز تقویت خواهد کرد. از کارهای جایگزین دیگر میتوان به موارد زیر نیز اشاره کرد:
- دست خود را در باغبانی امتحان کنید.
- دوستان یا خانواده را جمع کنید و فعالیتی مشترک انجام دهید.
- هنری بیاموزید و آن را به جای بررسی رسانههای اجتماعی بهکارگیرید مانند؛ رقص، سفالگری یا نقاشی
- بازی مفید و سرگرم کننده انجام دهید.
- کسی را برای شام یا نوشیدنی دعوت کنید.
چگونه مرزهایی سالم برای رسانههای اجتماعی خود تعیین کنیم؟
اگرچه فواید کنارهگیری از رسانههای اجتماعی بسیار است، اما با شرایط زندگی امروز نمیتوان به صورت کامل از این تکنولوژیها دوری کرد. اگر رسانههای اجتماعی قسمتی از زندگی شما را درگیر کرده است، با آن نجنگید؛ چراکه این کار باعث افزایش تشویش ذهنی شما خواهد شد. راهحل مناسب برای استفاده بهینه از این پلتفرمها تعیین مرزهایی است که چهارچوبی سالم برای استفاده تعیین کند. در واقع این مرزها باعث کاهش اثرات منفی و افزایش اثرات مثبت شبکههای مجازی خواهند شد. در ادامه بیشتر با این چهاچوبهای مفید آشنا خواهیم شد.
- از دیدین محتواهایی که باعث تاثیر منفی بر خلقوخو میشوند، جلوگیری کنید. برای مثال: دوری از صفحاتی که باعث میشوند شما خود یا زندگی خود را با افراد دیگر مقایسه کنید.
- خود واقعیتان را نشان دهید و از استفاده از فیلترها اجتناب کنید.
- به یاد داشته باشید که بیشتر افراد عکسها و فیلمهای خود را وقتی در بهترین حالت هستند، در صفحات مجازی خود به اشتراک میگذارد. هر انسانی لحظاتی در اوج است و لحظاتی را در سختی زندگی بهسر ببرد.
- از لحظات بهم ریخته خود نیز عکس به اشتراک بگذارید و فقط حالات عالی خود را نشان ندهید.
- از صفحات و مطالبی که غمانگیز هستند و باعث انتقال انرژی منفی میشوند، دوری کنید.
- نظرات تشویقکننده برای پستهای دیگران بگذارید.
- زمان استفاده از پلتفرمهای اجتماعی را کنترل کنید.
سخن پایانی
شبکهها و پلتفرمهای مجازی امروزه نقش مهمی در زندگی هر فرد ایفا میکنند. تمامی ارتباطات و تبادل اطلاعات از طریق همین شبکهها صورت میگیرد، اما نکتهایی که به علت فراگیر شدن، کمتر به آن توجه میشود این است که درگیری بیش از اندازه با این تکنولوژیها باعث تاثیرات مخربی بر سلامت روان انسان میشود. استفاده مکرر از رسانههای اجتماعی باعث ایجاد افسردگی و کاهش اعتمادبهنفس خواهد شد.
ازاینرو فواید کنارهگیری از رسانههای اجتماعی بسیار زیاد است. رسیدگی به زندگی شخصی، غرق نشدن در توهمات زندگی ایدهآل و وقت آزادتر برای انجام کارهای مورد علاقه همگی از فواید کنارهگیری از شبکههای اجتماعی هستند. اگر تصمیم به کنارهگیری دورهای دارید، میتوانید به جای استفاده از پلتفرمهای مجازی، قدم بزنید، موسیقی گوش کنید، برای آرامش روح خود مدیتیشن انجام دهید و کارهای مفید دیگری که تاثیرات مثبتی بر زندگی بگذارند را جایگزین کنید.
همچنین با ایجاد چهارچوبی سالم میتوانید بسیاری از آثار مخرب این تکنولوژیها را خنثی کرده و استفاده بهینه از رسانههای اجتماعی داشته باشید. امیدواریم این محتوا برای شما مفید واقع شود.
مطالعه بیشتر:
