همه ما حداقل یک بار این جمله که می‌گوید: «دیگه سن ازدواجش رسیده» را شنیده‌ایم. حالا یا در زمانی که به خودمان گفته‌اند یا به یکی دیگر از جوان‌های فامیل. چیزی که در این موقعیت با آن روبرو می‌شوید را می‌توان در این سوال که واقعا سن ازدواج چه زمانی است ، جستجو کرد. آیا سن مشخصی برای آن مطرح است؟ آیا می‌توان به همه افراد در هر جنسیتی یک سن ازدواج مشخص را تعمیم داد؟
خیلی از افراد بر این باورند که اگر در سن بالاتر وارد زندگی مشترک شوند، ازدواج موفق‌تری را تجربه می‌کنند. به همین دلیل ازدواج در جوانی از ریسک بالاتری برخوردار خواهد بود. شما فکر می‌کنید چنین تفکری درست است یا خیر؟ در این مطلب سعی بر این داریم که به طور کامل به بررسی سن ازدواج بپردازیم. پس با شکرانه همراه باشید.
عوامل مهم و تاثیرگذار در ازدواج
تنها داشتن سرمایه برای شروع یک زندگی و رسیدن به بلوغ جنسی نمی‌تواند برای تشکیل خانواده کافی باشد. بلوغ روانی، هیجانی و اجتماعی از موارد مهمی هستند که حتی در جایگاه بالاتری از سن قرار دارند. چه بسا افرادی هستند که در سن 30 سالگی هم به استقلال کامل و آمادگی برای ازدواج نرسیده‌اند. در صورتی‌که یک فرد 20 ساله با توجه به شرایطی که تجربه کرده است می‌تواند آمادگی قبول مسئولیت ازدواج را داشته باشد.
دیویس می‌گوید: «افراد می‌توانند در هر سنی برای ازدواج آماده باشند؛ زیرا این مسئله کاملا به جایگاه آن شخص در زندگی بستگی دارد تا یک جدول زمانی دقیق. لزوما بهترین «سن» برای ازدواج وجود ندارد، اما قطعا بهترین «زمان» برای ازدواج وجود دارد.»
منظور از بلوغ روانی نوع دیدگاه فرد نسبت به زندگی محسوب می‌شود. این موضوع را شاید خود فرد کاملا متوجه نشود ولی اطرافیان می‌توانند تا حدودی تشخیص دهند. برخی از فاکتورهای مهمی که در بلوغ روانی، اجتماعی و عاطفی دخیل هستند در ادامه بررسی شده‌اند.
عوامل فیزیولوژیکی موثر بر تعیین سن ازدواج
شاید این تصور اشتباه در ذهن شما هم وجود داشته باشد که با رسیدن به سن بلوغ و تکمیل فرایند رشد جنسی هر فرد آماده به ازدواج و تشکیل زندگی مشترک خواهد بود. در این شرایط افراد مختلف سن ازدواج را به دهه 20 سالگی یا کمتر از آن محدود می‌کنند.
تورگرسون این مسئله را از لحاظ عصب‌شناسی بررسی کرده و می گوید: «صبر کردن تا زمانی که مغز شما به طور کامل رشد کند که تا سن 25 سالگی به طول می‌انجامد، برای ازدواج مهم است. من معتقدم که بهتر است تا این نشانگر صبر کنیم. همچنین مهم است که با شریک زندگی خود چالش‌هایی را تجربه کرده که بتوانید با یکدیگر از آن‌ها عبور کنید.»
ایجاد درک مناسب از زندگی
یکی از مسائل مهمی که در سن ازدواج تاثیرگذار است، دیدگاه هر فرد نسبت به زندگی محسوب می‌شود. فرض کنید، شما کسی هستید که به زندگی به‌عنوان یک مسیر جدی و پر از رقابت نگاه می‌کنید. در چنین شرایطی اگر طرف مقابل شما به زندگی نگاه جدی نداشته باشد و زندگی را یک میدان بازی و سرگرمی بداند، با چالش‌های جدی در زندگی مواجه می‌شوید.
سن هرکسی می‌تواند در دیدگاه او نسبت به زندگی نقش مهمی داشته باشد. دکتر فیشر معتقد است، ازدواج در سنین بالای 20 از میزان موفقیت بیشتری برخوردار خواهد بود. او می‌گوید: «تا زمانی که به اواخر دهه ۲۰ زندگی می‌کنید، به وضوح درکی از اینکه که چه کسی هستید و از زندگی چه می‌خواهید به دست می‌آورید».
شیوه مقابله با مشکلات و چالش‌های زندگی مشترک
سن مناسب ازدواج در شیوه مقابله با مشکلات و چالش‌های زندگی مشترک هم تاثیرگذار خواهد بود. اگر پارتنر شما به بلوغ فکری مناسبی نرسیده باشد، هر چالش زندگی مشترک تبدیل به یک دلیل برای مشکل جدی و جدایی خواهد شد. هر زوجی باید بتوانند به‌خوبی در برابر مشکلات زندگی ایستادگی کنند.
دکتر آدامز می‌گوید: «زمانی که فرد به اواخر دهه 20 یا اوایل 30 سالگی می‌رسد، معمولاً در برخورد با آسیب‌ها، مسائل عاطفی، سلامت، مالی و ارتباطات آگاهانه ، با تجربه و بالغ‌تر می‌شود. به همین دلیل است که من آن زمان را برای کسانی که به دنبال ازدواج هستند مناسب می‌دانم.»
شرایط لازم برای ازدواج
به طور کلی زمانی که فردی به بلوغ روانی و عاطفی رسیده باشد و این فاکتورها در او دیده شود می‌توان گفت برای ازدواج و تشکیل خانواده آماده است و در سن مناسب ازدواج قرار دارد. حال یکی در سن 40 سالگی به این شرایط دسترسی پیدا می‌کند و دیگر در سن 23 سالگی. این موضوع نشانگر این است که نمی‌توان سن دقیقی را برای همه تعیین کرد.
[برای اخذ نوبت در مرکز مشاوره شرق تهران شکرانه با شماره‌های داخل سایت تماس بگیرید تا همکاران ما شما را راهنمایی کنند.]
نکته مهمی که باید به آن توجه شود این است که هیچ شخصی مانند متخصص روانشناس نمی‌تواند به خوبی تمامی این عوامل را در هر فرد بررسی کرده و تشخیص دهد. به همین علت، به تمام افرادی که می‌خواهند بدانند ازدواج در چه سنی مناسب است، مشاوره پیش از ازدواج را توصیه می‌کنیم. مشاور با انجام تست‌های شخصیت شناسی و مصاحبه بالینی با توجه به مهارتی که دارد، به زوجین این آگاهی را می‌دهد که برای ازدواج آمادگی دارند یا خیر.
جایگاه عشق در برابر سن ازدواج
یکی دیگر از عوامل اصلی برای شروع زندگی زناشویی داشتن عشق و علاقه محسوب می‌شود. در مقاله ازدواج بدون عشق به این موضوع به طور مفصل پرداختیم که ازدواجی که تنها از سر منطق و بدون هیچ علاقه‌ای سر بگیرد بعد از مدتی ممکن است به طلاق عاطفی و قانونی ختم شود. وجود اصرار خانواده، هنجارها، عادت‌ها، مصلحت و… هیچ کدام نمی‌تواند به خوشبختی شما کمکی بکند.
البته باید به این نکته هم توجه کنید که عشق و منطق در کنار یکدیگر هستند و در مقابل هم نیستند. پس اگر در سن مناسب ازدواج هستید ولی فرد مورد علاقه‌تان را پیدا نکردید هیچ اجباری برای ازدواج شما وجود ندارد. باید در زمان مناسب و با فرد مناسب زندگیتان را شروع کنید.
برای ازدواج چه سنی مناسب است؟
همان طور که گفته شد نمی‌توان عدد مشخصی را برای سن ازدواج مطرح کرد و همه چیز بستگی به تفاوت‌های فردی دارد. با این‌حال، برخی از ملاک‌های کلی که در سن ازدواج مهم هستند، عبارتند از:
1. تفاوت سنی مناسب (اختلاف سنی)؛ موثر در شکل‌گیری دیدگاه مشابه
اغلب توصیه می‌شود، زن و شوهر بیش از 7 یا 8 سال تفاوت سنی نداشته باشند. این مسئله به قدری مهم است که در بسیاری از موارد از جمله تربیت فرزند، درک یکدیگر، نگاه به زندگی، سلایق، تفریح و غیره تاثیرگذار مستقیم خواهد داشت. با این‌وجود، اختلاف سنی هم مانند سن مناسب ازدواج به تفاوت‌های فردی بستگی دارد و هر شخص باید متناسب با شخصیت خودش تصمیم بگیرد.
2. استقلال شخصی؛ ایجاد مسئولیت‌پذیری و عدم وابستگی مالی
قبل از ازدواج باید مدتی استقلال کامل بدون حمایت خانواده را تجربه کنید. تحت کنترل و حمایت خانواده بودن این اجازه را به شخص نمی‌دهد تا تجربه زندگی مستقل را به دست آورد. ضمن این که استقلال مالی هم قبل از رسیدن به سن ازدواج برای هر کسی واجب است.
3. بچه‌دار شدن؛ در نظر گرفتن شرایط جسمی و روحی دخیل در این موضوع
بچه‌دار شدن برای خانم ها بالای 35 سال می‌تواند مشکل ساز شود و به سلامت مادر و فرزند آسیب بزند. به همین دلیل اگر تصمیم به فرزندآوری دارید، شرایط جسمی خود را در نظر بگیرید.
4. شناخت کافی؛ تاثیر در ایجاد تفاهم
باید از تمامی ویژگی‌های شخصیتی خودتان و کلیه اهداف و خواسته‌هایتان آگاهی کامل داشته باشید. این که دوست دارید همسرتان چه ویژگی‌هایی داشته باشد، چه دیدگاهی نسبت به زندگی داشته باشد یا اینکه توانایی پذیرش رویاهای شما را دارد یا خیر.
5. نیاز جنسی؛ بیان یک نیاز فطری
هرگز برای رهایی از فشارهای جنسی تن به ازدواج ندهید. ازدواجی که فقط برای تامین نیازهای جنسی باشد خیلی زود با شکست مواجه می‌شود. سن مناسب ازدواج را نمی‌توان تنها در این مورد خلاصه کرد.
6. وضعیت مالی؛ پشتوانه‌ای برای شروع زندگی مشترک
شما باید به اندازه شروع یک زندگی و فراهم کردن نیازهای اولیه پشتوانه مالی داشته باشید. این پشتوانه صرفا حمایت خانواده نیست بلکه تحصیلات، موقعیت کاری و در اصل هنر شما برای تامین مخارج است. هر وقت که توانایی ایجاد یک زندگی مستقل را به دست آوردید، در سن ازدواج قرار خواهید داشت.
7. فرار از خانه؛ یک دلیل اشتباه
بسیاری از جوانان برای فرار از اجبارهای خانواده تن به ازدواج می‌دهند. آن‌ها برای رهایی از فشارهایی که از سمت خانواده تجربه می‌کنند، به ازدواج روی می‌آورند. ازدواج راه مناسبی برای تنهایی و فرار از خانه نیست. ازدواجی موفق است که در هر شرایطی مورد صلاحتان باشد. پس به‌جای اینکه فکر کنید ازدواج در سنی مناسب است، با مشکلات خود به‌درستی برخورد کنید و در جهت برطرف کردن آن گام بردارید.
جمع بندی
سن ازدواج یک عدد مشخصی ندارد و نمی‌توان یک سن مشخصی را به هر جنسیتی و در هر شرایطی نسبت داد. افراد با توجه به ویژگی‌های شخصیتی، تفاوت‌های فردی، موقعیت اجتماعی، بلوغ روانی، بلوغ عاطفی، وضعیت خانوادگی و مسائل دیگر در هر سنی که آماده ازدواج هستند، اقدام به این امر می‌کنند. ازدواجی موفق است که پیش از آن به تمامی این مسائل توجه شود. مشاوره خانواده به تمامی خانواده‌ها کمک می‌کند تا فرزندانشان ازدواجی موفق‌تر را رقم بزنند.
