تا به حال به این فکر کرده‌اید که تغذیه چقدر بر سلامت روان شما موثر است؟ آیا اصلا تاثیری دارد؟ چه مواد غذایی بیشتر مصرف کنم تا از لحاظ روانی ایمن باشم؟ برای رسیدن به جسمی سالم و آرام نیاز به روانی سالم است و روان سالم بدون جسم سالم میسر نیست و جسم هم بدون تغذیه نمی تواند سالم باشد ، چرا که سلامت جسمی و روانی انسان به میزان قابل توجهی به نوع تغذیه ، کیفیت مواد غذایی و ویتامین ها مربوط است.
ارتباط بین رژیم غذایی مناسب و حالات روحی و روانی ارتباطی دو طرفه می باشد. کمبود مواد مغذی مانند اسیدهای چرب امگا ۳، آهن، مس، روی و ویتامین های گروه B می تواند قبل از اینکه منجر به علایم بالینی شوند، فرد را در معرض بیماری های روحی و روانی قرار دهند. از همین رو در مقاله پیش روی به تاثیر تغذیه بر سلامت روح و روان و موادی که مصرف آن‌ها میتواند موجب حفظ سلامت روان شود می‌پردازیم.
مصرف پرو بیوتیک ها و پربیوتیک ها
جالب است بدانید که دستگاه گوارش دارای تعداد زیادی سلول عصبی می باشد به طوری که به آن مغز دوم نیز می گویند. همان طور که عوامل روحی و روانی زمان انتقال مواد در لوله گوارش را تحت تاثیر قرار می دهند. باکتری هایی که در لوله گوارش نیز زندگی می کنند به وسیله مواد تولیدیشان می توانند بر عملکرد مغز و رفتار اثر بگذارند.
بنابراین مصرف پرو بیوتیک ها و پربیوتیک ها جهت تامین سلامت دستگاه گوارش و سیستم عصبی می تواند مفید واقع شود. هر دو وضعیت افت قند خون و قند خون بالا بر وضعیت روانی مانند افسردگی ،اضطراب و اسکیزوفرنی تاثیرات قابل ملاحظه ای میگذارد جهت جبران این کاهش قند خون بدن هورمونهایی مانند اپینفرین و کورتیزول ترشح میکند که هر دو محرک تغییرات رفتاری و احساسی هستند. از طرف دیگر مصرف کافی از کربوهیدرات های پیچیده جز مهم رژیم غذایی می باشد. زیرا رژیم کم کربوهیدرات نیز اثرات منفی بر حالات روحی می گذارد. دریافت پروتئین بیشتر به همراه چربی های سالم میتواند باعث ثبات در قند خون و تغییرات قابل توجه احساسی شود که به دلیلی ایجاد تعادل بین درشت مغذی ها می باشد.
مصرف غذاهای دریایی و رژیم مدیترانه ای
در مطالعات بسیاری دیده شده است حدود ۲۰درصد چربی های مغز را چربی های امگا۳ تشکیل داده اند و دریافت غذاهای دریایی رابطه معکوسی با بروز افسردگی دارد و هم چنین در کشورهایی که دریافت اسیدهای چرب امگا ۳ و غذاهای دریایی انها کم بوده خودکشی بیشتر می باشد. به دلیل اینکه ترکیب عمده روغن ماهی در بسیاری از بیماری های روانی مانند افسردگی و اسکیزوفرنی مقاوم به دارو ودرمان و جهت درمان افسردگی واختلال دوقطبی مفید می باشد.
رژیم مدیترانه ای که سرشار از انتی اکسیدان و اسید های چرب امگا ۳ است جهت عملکرد بهتر مغز رژیم مناسبی می باشد. مصرف این رژیم غذایی در سالمندان نیز با کاهش اختلالات شناختی و الزایمر همراه است. منبع امگا۳ در ماهی هایی مانند ماهی آزاد، قزل آلا، تن و شاه ماهی تعریف می شود. در گیاهان هم روغن های سویا، آفتابگردان، دانه کتان و گردو، فندق و کنجد حاوی امگا۳ هستند. علاوه بر این، مواد غذایی غنی شده با امگا۳ مانند برخی از نان ها، آبمیوه ها، روغن ها و تخم مرغ مرود توصیه متخصصان تغذیه است.
از کمبود ویتامین B
بسیاری از مواد مغذی مثل ویتامین ها و مواد معدنی به صورت مستقیم عملکردهای ذهن و قدرت های شناختی ، تاثیر می گذارند و نهایتا در بروز بیماری های تخریب کننده بافت مغزی موثرند.ویتامین های مثل B۱۲ و فولیک اسید که کمبودشان می تواند بر عملکردهای مغزی موثر باشد و ممکن است باعث افسردگی های شدید شود.
اما غیر از ویتامین ها که قدیمی ترین ها هستند، بین املاح، کمبود حاشیه ای آهن ؛ کمبودهای خفیف و ناچیز که حتی ممکن است با آزمایش خون هم مشخص نشود می تواند باعث مخدوش شدن عملکردهای ذهن شود. تمرکز را به شدت کاهش دهد و در درازمدت حتی باعث کاهش توانایی های هوش شود.
رفع کمبود ویتامین D
می گویند ۸۰ درصد ایرانی ها با کمبود ویتامین D روبرو هستند اما شما سعی کنید جزئی از این جمعیت وسیع نباشید چون کمبود ویتامین D با بروز بیماری های خطرناکی از جمله اماس و نیز اختلال در عملکردهای ذهنی، افسردگی و… در ارتباط است. ویتامین D هم یکی دیگر از مواد مغذی کلیدی است که کمبودش روی عملکرد ذهن و بروز افسردگی اثرگذار و کمبودش بسیار بسیار شایع است. ویتامین D نه تنها بر قسمت عمده عملکردهای مغزی و ماهیچه ای موثر است بلکه بروز بیماری ام اس، ضعف عضلانی، فیبرو میالژیا و آرتریت روماتوئید که بیماری های سیستم ایمنی هستند، همچنین همه بیماری هایی که به نوعی با ضعف سلسله اعصاب مرکزی، سیستم ایمنی و بافت ماهیچه ای در ارتباط اند با کمبود ویتامین D در ارتباط هستند
همچنین افرادی که دچار افسردگی بودند با مکمل یاری و دریافت دوزهای مصرفی روزانه ویتامین D به درمان شان کمک شد و سطح سلامتشان ارتقا یافت. یادتان باشد بیش از ۸۰درصد ویتامین D از طریق مواجهه با نور آفتاب تامین می شود و ۱۵ ۱۰ دقیقه قرارگرفتن روزانه بدن در مقابل نور بی واسطه خورشید می تواند نیاز شما را تامین کند. نقش مواد غذایی همچون غلات و برخی سبزی ها و میوه ها، کره، روغن کبد ماهی، زرده تخم مرغ، خامه، جگر، ماهی ساردین و گوشت قرمز و قارچ در این فرآیند فقط ۲۰درصد اعلام شده است. پس از نور افتاب کمک بگیرید.
سخن آخر
در این مقاله راجع به تاثیر تغذیه بر سلامت روح و روان به طور مفصل پرداخته شد. این مواد مغدی در صورت مصرف به اندازه و اصولی می‌توانند منجر به شادابی و حفظ سلامت جسمانی شوند که به دنبال خود سلامت روانی را به دنبال خواهند داشت. در این زمینه راهنمایی گرفتن از مشاوره تغذیه نیز میتواند بسیار کمک کننده باشد. مشاوره تغذیه به ما کمک میکند که مواد غذایی مفید را از مواد غذایی مضر تشخیص دهیم و برای سلامت جسم خود ارزش قائل شویم.
