همه ما با شنیدن واژه طلاق به صورت ناخوداگاه تصویر جدایی قانونی و فسخ عقد محضری در ذهنمان نقش میبند. در صورتی که طلاق محضری آخرین مرحله از جدایی محسوب میشود. از دیدگاه روانشناسی طلاق عاطفی، اقتصادی، هم والدی، اجتماعی و روانی میتواند قبل از طلاق قانونی اتفاق بیافتد. زمانی که زوجین بعد از ازدواج به هر دلیلی نتوانند به اهداف مشترک خود برسند، ناسازگاریها بروز پیدا میکند. به مرور زمان با شدت پیدا کردن تنشها، زن و شوهر به سمت جدایی سوق پیدا میکنند. بالا رفتن نرخ طلاق در جوامع امروزی، یکی از معضلات اصلی اجتماعی محسوب میشود. این مسئله اضطراب و نگرانی را در جوانان بالا میبرد و آنها را برای شروع زندگی مشترک میترساند.
از عوامل تاثیرگذار در طلاق میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- ازدواج اجباری
- عدم سازش و تفاهم
- اعتیاد
- خشونت
- عدم رضایت مسائل جنسی
- بیماری جسمی و روحی
- خیانت و ازدواج دوم
- شک و سوظن
- فقر و مشکلات اقتصادی
- تفاوتهای فرهنگی و طبقاتی
- عدم شناخت دقیق
این موارد تنها بخشی از عوامل تاثیر گذار در امر طلاق محسوب میشود. کمک گرفتن از مشاوره پیش از ازدواج میتواند با شناخت دقیق افراد، تاثیر بسزایی بر تصمیم زوجین داشته باشد و درصد چشمگیری از این موارد را کاهش دهد.
دسته بندی انواع طلاق از منظر روانشناسی
آگاهی داشتن از انواع طلاق به شما کمک میکند تا در جهت ضرورت برای جدایی، بهترین تصمیم را بگیرید. همچنین از اسیبهای طلاق تا حدودی پیشگیری کنید. مشاوره حقوقی به شما در زمینه قوانین آگاهی میدهد اما مشاوره طلاق توسط روانشناس متخصص کمک میکند تا از لحاظ روحی آمادگی پذیرش برای شرایط جدید را به دست آورید. قبل از مراجعه به دادگاه بهتر است با انواع طلاق آشنا شوید تا با جمع آوری اطلاعات دچار ضرر و زیان عدم آگاهی از مسائل قانونی نگردید. طلاق قانونی به چند نوع تقسیم میشود که در ادامه مطلب به آن میپردازیم اما در ابتدا به انواع طلاق از دیدگاه روانشناسی اشاره میکنیم.
طلاق عاطفی
در طلاق عاطفی زن و شوهر فقط در زیر یک سقف زندگی میکنند و هیچگونه مهر محبتی بین آنها وجود ندارد. در این سبک، ساختار خانواده ظاهرا حفظ شده و جدایی محضری صورت نگرفته است. اما زوجین هیچ گونه رابطه عاطفی با یکدیگر ندارند. در این خانوادهها روابط منفی جایگزین روابط مثبت شده است. طلاق عاطفی مقدمه طلاق قانونی است و مهم ترین تهدید نابودی بنیان خانواده محسوب میشود. در این مواقع تحقیر، توهین، سرزنش، اذیت و آزار جای خودش را به حمایت، اعتماد، محبت و دلگرمی میدهد. در این شرایط بهتر است قبل از گرفتن هرگونه تصمیمی از یک مشاوره خانواده کمک بگیرید.
طلاق اقتصادی
در این طلاق از زن حمایت مالی میشود و اموال و داراییها بین هر دو زوج تقسیم میشود. بسیاری از مردان به دستور دادگاه محکوم به پرداخت نفقه و تامین مالی فرزندان میشوند اما از این کار خودداری میکنند که طلاق اقتصادی را به دنبال خودش دارد. همچنین برخی از زوجین تصمیم میگیرند به طور کامل خرجشان را از هم جدا کنند. برای مثال روی هر وسیلهای که خریدهاند مالکیت میگذارند و هر کدام در یک داد و ستد با یکدیگر قرار میگیرند. این موضوع آسیب بزرگی به زندگی مشترک میزند.
طلاق اجتماعی
در طلاق اجتماعی زوجین از یکدگیر میخواهند تا با یکسری از دوستان و اقوام رفت و آمد نکنند. در این شرایط هرکدام از زوجها تمایل به رفت و آمد را دارند و این عدم سازگاری مشکل ایجاد میکند.
طلاق روانی
در این نوع جدایی، زوجین خواستهها و نیازهای یکدیگر را برآورده نمیکنند. زمانی که زن و شوهر به وظایف خود عمل نکنند و از زیر بار مسئولیت شانه خالی کنند، اسیبهای جبران ناپذیری برای آنها رقم میخورد. وسواس، خیانت، افسردگی، اضطراب و .. تنها بخشی از این اسیبها به شمار میرود. کمک گرفتن از مشاوره زناشویی میتواند نقش بسزایی در بهبود کیفیت روابط زوجین داشته باشد.
طلاق هم والدی
در طلاق هم والدی، پدر و مادر سعی دارند فرزندان خود را تقسیم کنند. آنها سعی میکنند رابطه خودشان با کودکشان خوب کنند و علیه والد دیگر مقابله کنند. در برخی موارد این مثلث سازی ناآگاهانه انجام میشود. ولی به مرور زمان این تعارضات منجر به جدایی میشود.
طلاق قانونی
طلاق قانونی همان طلاقی است که در جامعه به عنوان متارکه و جدایی زوجین شناخته میشود. طلاق قانونی هم خود دارای انواع متفاوتی است.
طلاق رجعی
کلمه رجعی به معنی بازگشت است و همانطور که از نامش پیداست در این نوع طلاق امکان برگشت زوجین به یکدیگر بعد از جدایی وجود دارد. اگر در هنگام طلاق احساس میکنید شاید روزی پشیمان شوید باید دقت کنید طلاق بائن نباشد. در طلاق رجعی طلاق را فسخ میکنند و زن و شوهر به یکدیگر رجوع میکنند.
طلاق بائن
در این نوع طلاق حتی اگر پشیمان هم شوید امکان رجوع دوباره وجود ندارد. بائن به معنی بیبازگشت است. برخی از شرایط حقوقی بائن میتواند برایتان مناسبتر باشد. پس در هنگام طلاق با آگاهی از شرایط انواع طلاق تصمیم بگیرید.
تفاوت عده در طلاق بائن و رجعی
عده به مدت زمانی که زن نمیتواند بعد از طلاق ازدواج مجدد داشته باشد. در طلاق رجعی در زمان عده زن و شوهرمیتوانند با یکدیگر رابطه داشته باشند تا برای جدایی به قطعیت برسند. در این زمان مرد موظف به پرداخت نفقه میباشد. همچنین در صورت فوت یکی از زوجین به زوج دیگر ارث تعلق میگیرد. در طلاق بائن چنین شرایطی وجود ندارد.
طلاق عسر و حرج
طلاق عسر و حرج به معنای این است که زن در در شرایط سخت و مشقت باری به سر ببرد. در این زمان اگر بتواند به دادگاه ثابت کند که دیگر توانایی تحمل این اوضاع را ندارد، دادگاه حکم طلاق او را صادر میکند. برای مثال مردی که در دام اعتیاد دچار شده است، بیماری صعب العلاج دارد، در زندان به سر میبرد، برای مدتی طولانی بیخبر میرود و یا دست بزن دارد. در این مواقع دیگر نیازی به موافقت مرد نیست و دادگاه حکم طلاق را جاری میکند.
طلاق خلع
در این طلاق زن به هر دلیلی دیگر تمایل به ادامه زندگی مشترک ندارد او مهریهاش را به مرد میبخشد تا مرد با طلاق موافقت کند. در این شرایط اگر بعد از اجرای حکم طلاق زن مهریهاش را بخواهد، مرد میتواند در زمان عده به او برگردد.
سخن آخر:
طلاق به طور کلی به معنای جدایی فیزیکی یا عاطفی زوجین از یکدیگر است. طلاق انواع مختلفی دارد و از دیدگاههای قانونی و روانشناسی تقسیم بندی میشود. در هر زمانی که به این نتیجه رسیدید جدایی بهترین تصمیم برای ادامه مسیر شماست قبل از وارد شدن به مسائل حقوقی از یک روانشناس برای مشاوره طلاق کمک بگیرید تا با آگاهی بیشتری در این مسیر قدم بردارید. طی جلسات مشاوره شرایط شما از همه جوانب بررسی میشود تا بتوانید بهترین تصمیم را داشته باشید. هدف اصلی از انجام جلسات مشاوره این است که در طی فرایند طلاق کمترین آسیب به زوجین و علی الخصوص فرزندان برسد.