بسیاری از ما در نزدیکی خودمان شاهد کودکانی هستیم که فعالیت جسمی بیش از حد یا مشکلاتی در تمرکز دارند. برچسب بیش فعالی اولین برچسبی است که به آنها زده می‌شود. چیزی که در بسیاری از موارد شاید صحیح نباشد و این فعالیت‌های کودک صرفا از دید ما کمی غیرعادی به نظر برسد. این در حالی است که در این بین کودکانی نیز هستند که تحرکات و فعالیت‌های بیش از حد دارند و موضوع بیش فعالی آنان توسط پزشک متخصص تایید شده است. در چنین مواردی چه باید کرد و چه راهکاری پیش روی والدین وجود دارد؟ در این مقاله به بررسی اختلال نقص توجه یا همان اختلال بیش فعالی در کودکان خواهیم پرداخت و سعی خواهیم کرد که تمامی موارد مربوط به آن را مورد بررسی قرار دهیم. پس با تا انتهای این مقاله ما همراه باشید.
اختلال بیش فعالی چیست؟
ADHD یا اختلال نقص توجه یا همان بیش فعالی یک اختلال رفتاری رشدی است. معمولاً کودک توانایی دقت و تمرکز بر روی یک موضوع را ندارد، یادگیری در او کند است و کودک از فعالیت بدنی غیرمعمول و بسیار بالا برخوردار می‌باشد. این اختلال با فقدان توجه، فعالیت بیش از حد، رفتارهای تکانشی، یا ترکیبی و مواردی از این دست همراه است.
ویژگی های اولیه اختلال ADHD از سال های اولیه رشد یعنی قبل از ورود به مدرسه شروع می شود و افراد خانواده با دقت بالا به فعالیت فرزندانشان می توانند علائم این اختلال را مشاهده کنند اما نمی توانند به طور دقیق آن را تشخیص دهند.
ویژگی های کودک بیش فعال
بیش فعالی دارای ویژگی های بارزی است که شامل پرتحرکی، کمبود توجه و تمرکز، بروز اعمال ناگهانی و غیرقابل پیش بینی می شود. این اختلال به طور کلی در سه نوع دسته بندی می‌شود.در گونه اول که کودک فقط در توجه و تمرکز مشکل دارد. در نوع دوم فقط پرتحرکی دیده می شود و بالاخره در نوع سوم ترکیبی از یک کودک پرتحرک است که از مشکل توجه و تمرکز هم برخوردار می‌باشد.
کودکانی که اختلال نقص توجه دارند در دوره شیرخواری اکثرا پرتحرک هستند و دست ها و پاهای خود را زیاد حرکت می دهند. آنان غالبا کم خواب و کم غذا هستند و زیاد گریه می کنند. والدین و معلم ها معمولا خود به بیش فعالی آنها مشکوک می‌شوند اما باید دانست که جنب و جوش زیاد نشانه قانع کننده ای برای این اختلال نیست.
ناتوانی در تمرکز و نداشتن صبر در گوش کردن، ناتوانی در توجه به جزئیات، ناتوانی در انجام تکالیف مدرسه و سایر وظایف محوله، بی دقتی و بی نظمی، گم کردن مدام وسایل، بی قراری (معمولا نشستن آرام در یک جا برای این کودکان مشکل است) و ناتوانی در انتظار کشیدن از دیگر علائم بیش فعالی است. کودکان بیش فعال احساس خطر نمی کنند و به کارهای خطرناک علاقه نشان می دهند که گاهی اطرافیان به اشتباه این موضوع را نشانه شجاعت کودک به حساب می آورند.
تشخیص بیش فعالی
تشخیص این اختلال با یک آزمون خاص امکان پذیر نیست. مجموعه ای از علائم باید حداقل در مدت شش ماه توسط پزشک متخصص مورد بررسی قرار بگیرند. کودک بیش فعال این موارد را معمولا تا قبل از هفت سالگی نشان می دهد. همچنین کودکی که دارای این نشانه هاست با رفتارهایش اطرافیان خود را در محیط های مختلفی مانند مدرسه یا خانه دچار مشکل می کند.
برخی از والدین هستند که نمی خواهند مشکل کودک خود را بپذیرند و معمولا با بهانه آوردن از هشدارهای معلمان و سایر اطرافیان طفره می روند. این افراد از درمان این اختلال واهمه دارند و گمان می کنند داروهایی که توسط پزشک تجویز می شود برای فرزندشان عوارض دارد. این در حالی است که اگر این کودکان در زمان مناسب درمان نشوند، نمی توانند در امور آموزشی و فعالیت های اجتماعی خود موفق عمل کنند و ممکن است برای خودو اطرافیانشان مشکل آفرین باشند.
درمان بیش فعالی
برای درمان اختلال کم توجهی یا بیش فعالی (ADHD) معمولا استفاده از دارو و رفتار درمانی پیشنهاد می‌شود. با اینکه برای درمان این اختلال در ابتدا از دارو استفاده می‌شود. اما افرادی که تحت رفتار درمانی قرار می‌گیرند به داروی کمتری نیاز خواهند داشت و در برخی موارد می‌توانند دارو مصرف نکنند. طبق شواهد به کارگیری همزمان از دارو و رفتاردرمانی برای درمان ADHD موثرتر خواهد بود.
سخن آخر
در این مقاله راجع به اختلال نقص توجه یا بیش فعالی توضیحات داده شد و سعی کردیم تمامی موارد مربوط به آن را پوش دهیم. با این وجود اگر نشانه هایی از بیش فعالی را در کودکتان مشاهده کردید بهتر است که هر چه سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه کنید و یا از مشاوره کودک کمک بگیرید.
