اختلاف فرهنگی همانند اختلافات طبقاتی و مذهبی در زمینه ازدواج از اهمیت بسیاری برخوردار است. همه ما حداقل یک بار این جمله را شنیدهایم که میگوید شما با یک فرد ازدواج نمیکنید بلکه با خانواده او نیز ازدواج میکنید. تفاوت فاحش فرهنگی مشکلات بسیاری را در روند زندگی به وجود میآورد. عموما در زوجین کم سن و سال این اتفاق بیشتر میافتد چرا که هیجانیتر تصمیمگیری میکنند و عشق چشم و گوش آنها را میبندد. الزام مشاوره پیش از ازدواج در همین موارد دیده میشود. روانشناس با توجه به آموزشی که در این زمینه دیده است با بررسی دقیق به شناخت بهتری از هر دو طرف میرسد. زوجین با کمک صحبتهای مشاور میتوانند تصمیمات آگاهانهتری داشته باشند.
در زمانهای گذشته به دلیل نبود امکانات عموما ازدواجها درون فرهنگی و حتی درون فامیلی بود اما امروزه با پیشرفت تکنولوژی و مدرن شدن جوامع امکان مهاجرت بسیار زیاد شده است که همین امر شرایط تفاوت فرهنگی را بالا میبرد. همچنین اکثر ازدواجها در این روزها با افراد غریبه و ناآشنا صورت میگیرد و ازدواج فامیلی به دلایل معایبی که دارد رو به کاهش است. به طور کلی فرهنگ مبحث بسیار پیچیدهای است که تاثیرات بسزایی بر روی شرایط مختلف از جمله امر ازدواج دارد. مسائل اقتصادی، مذهبی، عقیدتی، آداب و رسوم، قومیت، زبان، ارزشها، هنجارها، قوانین و سیاست از جمله مواردی هستند که تحت تاثیر فرهنگ شکل میگیرند.
اهمیت اختلاف فرهنگی بر روی مقوله ازدواج
شبیه بودن و تناسب داشتن در ویژگیهای شخصیتی، مسائل مالی، مذهبی و فرهنگی در موفقیت ازدواج نقش مهمی را ایفا میکند. تفاوتهای فرهنگی بر روی تمامی جنبههای فردی و غیرفردی اثر میگذارد. متفاوت بودن دیدگاههای فرهنگی بین دو خانواده زوجین میتواند چالشهای بسیاری را در روند زندگی مشترک به وجود آورد. چراکه اختلاف فرهنگی بر تمام افکار و ارزشها اثرگذار است. شخصیت هر فرد در خانواده با توجه به زمینه فرهنگی شکل میگیرد. طبق آمار به دست آمده از تحقیقات علتهای طلاق، بسیاری از جداییها به واسطه همین اختلاف فرهنگی شکل گرفته بود. این اختلافات به دو دسته اختلاف بین زوجین و اختلاف فرهنگی بین خانوادههای زوجین تقسیم میشود.
اختلاف در فرهنگ بین زوجین
بیشترین تاثیر این تفاوت بر روی درک زوجین اتفاق میافتد. برای مثال زن و شوهری که به صورت مدام در زمینه عقیدتی، مذهبی، لباس پوشیدن، خرج و مخارج، مهمانی گرفتن و… اختلاف نظر داشته باشند.
اختلاف در فرهنگ بین خانوادهها
بیشترین تاثیر این تفاوت فرهنگی در بین خانوادهها بر روی اداب روسوم و مسائل کلی تر اتفاق میافتد. برای مثال دو دیدگاه کاملا مخالف در زمینه برگزاری عروسی که منجر به مشاجرههای طولانی و فرسایشی میشود.
تفاوت فرهنگی بر روی چه مواردی اثر میگذارد؟
همان طور که در متن به آن اشاره شد، تفاوت فرهنگی بر روی بسیاری از مسائل کلی و جزئی اثرگذار است که در ادامه به برخی از آنها میپردازیم:
اثرگذاری بر روی سبک زندگی
میزان و نوع ارتباط با دوستان و اقوام، نحوه پوشش، سبک غذا خوردن، مهمانی گرفتن، خرید کردن و… این موارد شاید در ظاهر بسیار کوچک و غیر مهم به نظر برسد اما زیربنای بسیاری از مشاجرهها و اختلافات است که بر روی کل زندگی اثرات منفی میگذارد.
اثرگذاری بر روی مسائل مذهبی
اختلاف دیدگاه مذهبی از موارد مهمی است که نقش مهمی در روابط زوجین ایفا میکند. بسیاری از مسائل زندگی تحت تاثیر دیدگاه مذهبی شکل میگیرد. همچنین تربیت فرزند با دو دیدگاه متفاوت، آسیبهای مختلفی را به دنبال دارد.
اثرگذاری بر افکار و باورها
طرز فکر و شکلگیری باورها از تربیت خانواده نشات میگیرد. باورهایی مانند وظایف زن و مرد، میزان آزادی همسر، برابری حقوق زن و مرد، میزان ارتباط و تاثیر پذیری از خانواده، دیدگاه در مورد اشتغال زن و… . این باورها اگر تفاوت زیادی داشته باشد مشکلات بسیاری را رقم میزند.
اثرگذاری بر روی اهداف
تربیت خانوادگی در شکلگیری اهداف و رسیدن به ایدهآلها مهمترین نقش را ایفا میکند. حال اگر دو زوج با دو دیدگاه کاملا مخالف در مقابل هم قرار بگیرند آسیبهای روحی را به دنبال خودش دارد. برای مثال زنی به واسطه تفکراتی که دارد آدمی محافظه کار است و همه چیز را در حد معمول پیش میبرد. اما در مقابل همسر او مردی بلند پرواز است که رویاهای بسیاری را در ذهن خود دارد. در این شرایط اگر هر بار خواستههای مرد با ممانعت زن روبرو شود، به مرور زمان مرد احساس شکست میکند. احساس نارضایتی از زندگی در همین موقعیت به وجود میآید.
اثرگذاری بر آداب و رسوم
از ابتداییترین مراحل شروع یک زندگی، نحوه برگذاری جشن، مدت زمان نامزدی، شیوه عقد، مهریه و… است. اختلاف نظردر این امور از همان ابتدا مشکلاتی را برای زوجین به وجود میآورد که برخی از آنها اثرات بلند مدتی دارد.
سخن آخر:
یکی از عوامل که به داشتن ازدواجی موفق کمک میکند، شباهت ویژگیهای شخصیتی، فرهنگی، اقتصادی، تحصیلی، خانوادگی و مذهبی است. در صورت وجود تفاوتهای فاحش، زن و شوهر دچار چالشهای مختلفی میشوند. هر کدام از این تفاوتها میتواند زمینه مشکلات و بحث و جدل را فراهم کند. بررسی تفاوتهای فرهنگی باید قبل از ازدواج به کمک مشاور انجام شود. چرا که روانشناس با تخصصی که دارد تمامی جوانب را بررسی میکند و هر اطلاعاتی که برای شروع یک زندگی متاهلی نیاز است را در اختیار افراد میگذارد. اما در شرایطی که بعد از ازدواج و به مرور زمان متوجه این اختلافات شدید و تفاوتهای فرهنگی به صمیمت رابطهتان آسیب وارد میکند، میتوانید به کمک مشاوره خانواده به بهبود اوضاع بپردازید. مشاور سعی میکند تاثیر این اختلافات را به حداقل برساند و به زوجین مهارت کنترل بر موقعیت را آموزش میدهد.