طلاق یک آسیب اجتماعی است که بنیان خانواده را نابود می‌کند. متاسفانه در جوامع امروزی بیشتر شاهد این امر تلخ هستیم. طلاق آسیب‌های روحی و روانی بسیاری را به دنبال خودش دارد که در بلند مدت می‌تواند سلامت جسمانی را هم به خطر بیاندازد. تمامی اعضای خانواده مخصوصا فرزندان از عوارض جدایی در امان نیستند. زمانی که اختلافات زناشویی برای طولانی مدت ادامه پیدا می‌کند، زوجین تصمیم به طلاق می‌گیرند تا به این مشکلات خاتمه دهند. اما این موضوع پیامد‌های منفی بسیاری برای زنان و مردان به همراه دارد.
طلاق منجر به چه آسیب‌هایی می‌شود؟
جدایی از همسر و شریک زندگی برای همه افراد در هر سن و جنسیتی اضطراب ایجاد می‌کند. فرایند سازگاری و رویارویی با تنش‌های متفاوت برای هر زن و مردی اتفاق می‌افتند اما آن‌ها در بروز واکنش با یکدیگر متفاوت هستند. عموما زن‌ها احساسات منفی بیشتری را تجربه می‌کنند و طلاق را به عنوان نقطه پایان و شروع مشکلاتی دیگر می‌ببینند. درصورتیکه مردان آن را اتفاق ناگهانی قلمداد می‌کنند. اما در مقابل زنان با درد و دل کردن و برون ریزی احساسات فشارهای روانی خود را تخلیه می‌کنند. اما مردان در خود فرو می‌روند که این موضوع سبب می‌شود علاوه بر آسیب‌های روانی دچار سکته یا بیماری‌های زودهنگام شوند.
طلاق برای زنان چه آسیب‌هایی به همراه دارد؟
طبق تحقیقات به عمل آمده فشارهای وارد شده بر زنان بعد از طلاق بسیار زیاد و آسیب زننده بوده است. یکی از سخت ترین قسمت‌های طلاق، برای زنانی است که مجبور به بازگشت به منزل پدری خود هستند. خانم‌ها دوست ندارند مورد قضاوت و ترحم در فامیل قرار بگیرند. آن‌ها نگران سرزنش دیگران و ترس از آینده نامعلوم هستند. تمامی این عوامل سبب می‌شود یاس، ناامیدی، هراس و اضطراب به قدری درآن‌ها بالا رود که دچار افسردگی شوند.
هویت فردی و اجتماعی متزلزل می‌شود.
متاسفانه در فرهنگ عامه برخی از عقاید ناصحیح و تیکه‌های آزار دهنده در مورد زنان مطلقه وجود دارد. این دیدگاه‌ها باعث می‌شود زنی که به تازگی از همسرخود جدا شده است منزوی و تنها شود. برخی از افراد زنان مطلقه را الگوی نامناسبی برای خود می‌دانند و براین باورند رفت و آمد با این افراد تهدیدی برای نابودی زندگی خانوادگی محسوب می‌شود. تفکرات غلط، از دست دادن حمایت اجتماعی، طرد شدن در جامعه و آشنایان، انزوا، کاهش روابط اجتماعی، بی اعتمادی، برچسب اجتماعی، مزاحمت‌های جنسیتی و بازخوردهای منفی دیگران در مجموع از شایع ترین آسیب‌هایی است که بعد از طلاق تجربه می‌کنند. این مسائل باعث تزلزل هویت فردی و اجتماعی آن‌ها می‌شود.
احساس عدم امنیت
یکی از مسائلی که اکثر زنان مطلقه آن را تجربه می‌کنند، پیشنهاد های مردان برای ازدواج موقتی به آن‌ها است. این مسئله سلامت روان و احساس امنیت را تخریب می‌کند.
طلاق برای مردان چه آسیب‌هایی به دنبال دارد؟
در ظاهر و با توجه به شرایط جامعه طلاق برای مردان آسان تر است و مشکلات کمتری را تجربه می‌کنند. آن‌ها استقلال بیشتری دارند و اکثرا به واسطه شغلی که در آن مشغول هستند، تنهایی طلاق را کمتر احساس می‌کنند. همچنین برای زندگی مجردی امکانات راحت تری برایشان فراهم است و از حرف و حدیث اطرافیان، نسبت به زنان، بیشتر در امان‌اند. اما در واقعیت و باطن ماجرا مردان نیز آسیب‌های بسیاری را متحمل می‌شوند.
آمار خودکشی در مردانی که از همسران خود جدا شده اند بیشتر از زنان است. البته افرادی که سرپرستی و مسئولیت فرزندان را برعهده دارند کمتر دست به خودکشی می‌زنند. سلامت جسمانی مردان مطلقه هم در خطر بیشتری قرار دارد. مردان وابستگی روحی بیشتری یه همسر خود دارند و در هنگام متارکه توانایی سازگاری با شرایط جدید را ندارند.
سوالاتی که مدام در ذهن این افراد مرور می‌شود این است که کار درستی انجام داده‌اند؟ اگر بیشتر تلاش می‌کردند امکان حفظ زندگی مشترک وجود داشت؟ آیا تمامی راه ها را امتحان کرده‌اند؟ و … این مسائل بعد از جدایی آن‌ها را به دوگانگی عاطفی و تغییرات خلقی دچار می‌کند.
طلاق برای فرزندان طلاق چه آسیب‌هایی را به دنبال دارد؟
فرزندان خانواده بیشترین آسیب را در طی فرایند طلاق والدین می‌بینند. مشکلات روحی و جسمی بسیاری آن‌ها را تهدید می‌کند. آن‌ها با توجه به سنی که دارند شرایط متفاوتی را سپری می‌کنند. فرزندان طلاق در وهله اول خودشان را مقصر جدایی پدر و مادر می‌دانند که همین امر عذاب وجدان بیمارگونه‌ای را برای آن‌ها در پی دارد.
احساس نا امنی و ترس از اعتماد کردن به دیگران در آن‌ها ریشه می‌دواند. فرزندان طلاق مدام در استرس و ترس از دست دادن پدر و مادر خود هستند. اضطراب، افسردگی، انزوا، ترس از ازدواج، الگو برداری ناصحیح تربیتی، احساس تنهایی، احساس طرد شدگی، بلاتکلفی، خشم و پرخاشگری، افت تحصیلی و افسردگی تنها بخشی از عوارض ناشی از جدایی والدین و تاثیر آن بر فرزندان است. در مقاله تاثیر طلاق بر روی فرزندان به طور مفصلی به این آسیب‌ها و نحوه کاهش آن پرداخته ایم.
چگونه آسیب‌های ناشی از طلاق را کاهش دهیم؟
بعد از گذشت مدتی و پذیرش شرایط جدید، کنترل زندگی را به تنهایی در دست بگیرید. مهارت‌های خود را تقویت کنید و از لحاظ مالی مستقل شوید. تایم بیشتری را با فرزند خود بگذرانید. همچنین تفریحات مختلفی را در برنامه هفتگی قرار دهید تا کمتر احساس تنهایی داشته باشید. افراد معمولا به تنهایی نمی‌توانند از چالش‌های شرایط بعد از جدایی به راحتی عبور کنند. کمک گرفتن از مشاوره متخصص به شما این امکان را می‌دهد تا شرایط روحی خود را برای پذیرش مراحل بعد از طلاق آماده کنید و صدمات روانی کمتری را متحمل شوید.
سخن آخر:
زمانی که به هردلیلی زوجین به این نتیجه می‌رسند که جدایی آخرین راه حل برای خاتمه بخشیدن به مشکلاتشان است تصمیم به متارکه می‌گیرند. طلاق بر روی تمام اعضای خانواده اثرات منفی می‌گذارد و سلامت روان آن‌ها را تهدید می‌کند. مشاوره طلاق این امکان را به افراد می‌دهد تا با آگاهی بیشتری در این مسیر قدم بردارند و آسیب‌های ناشی از طلاق را کاهش دهند. همچنین کمک گرفتن از مشاوره خانواده به تمامی افراد کمک می‌کند تا قبل از عمیق شدن مشکلاتشان برای آن‌ها بهترین راه حل را پیدا کنند تا منجر به جدایی نشود.
