تست بندر گشتالت + کاربردهای آن
تست بندر گشتالت یک آزمون دیداری-حرکتی میباشد که از اعتبار بالایی در علم روانشناسی برخوردار است. این آزمون که یکی از تست های روانشناسی است کاربردهای بسیاری دارد و از مکتب گشتالت درمانی گرفته شده است. در ادامه به صورت مختصر به تاریخچه این مکتب اشاره خواهیم کرد. تست بندر گشتالت توسط لورتا بندر در سال ۱۹۳۸ برای ارزیابی سطح دیداری،ادراکی، حرکتی طراحی شد. این آزمون شامل ۹ عدد کارت میباشد که اَشکال به صورت جداگانهای بر روی هر کارت با زمینه سفید چاپ شده است.
کاربرد آزمون بندر
از کاربردهای تست بندر گشتالت می توان به موارد زیر اشاره کرد:
کاربرد آزمون بندر برای کودکان:
- سنجش آمادگی کودک برای ورود به دبستان
- پیش بینی پیشرفت تحصیلی
- تشخیص اختلالات خواندن
- اختلالات یادگیری
- تشخیص آسیب مغزی
- سنجش مشکلات هیجانی
- سنجش هوش غیر کلامی
- مطالعه نارسایی های رشدی
- تشخیص بیش فعالی و عدم تمرکز
کاربرد آزمون بندر برای بزرگسالان
این آزمون در زمانی که مراجع نوجوان و بزرگسال باشد، به عنوان تست روانی فرافکن برای سنجش ویژگیهای شخصیتی و تشخیص آسیب مغزی مورد استفاده قرار میگیرد.
نحوه اجرای آزمون بندر گشتالت
یک نکته بسیارمهم که در زمان اجرای تستهای روانی باید به آن توجه شود این است که، یک روانسنج یا متخصص بهداشت روان که در این زمینه دوره تخصصی دیده باشد، آزمون را اجرا کند. در اجرای این تست آزمونگر باید چند ورق کاغذ a۴ سفید و بدون خط را به همراه یک مداد و یک پاک کن در اختیار آزمودنی قرار دهد. سپس کارتها را به ترتیب از شماره A تا ۸ یکی پس از دیگری در مقابل آزمودنی قراردهد.
آزمونگر نباید همه کارتها را به یکباره به مراجع نشان دهد. در زمان شروع تست، آزمایشگر به مراجعه کننده میگوید: این یک امتحان نقاشی نیست اما سعی کن این شکلها را به هر خوبی که میتوانی بکشی تا کاملا شبیه تصویر روی کارت شود. آزمونگر حق ندارد در زمان اجرای آزمون اظهار نظر یا راهنمایی کند و در برابر سوالهای آزمودنی نباید به او پاسخ مشخصی بدهد.
اگر تعداد سوالهای آزمودنی زیاد شود، میتواند نشانگر گرایش او به وسواس، نیاز به جلب توجه و کمال گرایی باشد. در زمانی که آزموذنی از آزمونگر بپرسد نیاز به شمردن نقاط هست یا خیر؟ آزمونگر تنها میتواند جواب دهد نیازی به شمارش نیست. اگر مجدد آزمودنی تلاش برای شمارش کرد، آزمونگر نباید جلوی اورا بگیرد و این میتواند نشانهایی از گرایش به وسواس باشد.
آزمودنی نباید در حین کشیدن اَشکال، کارتها را بچرخاند. در صورت انجام این کار آزمونگر باید به او تذکر دهد و کارتها را به حالت اولیه برگرداند. این آزمون محدودیت زمانی خاص ندارد اما زمان صرف شده برای تمام کردن کارتها را باید یادداشت کرد. زیرا ارزش تشخیصی مهمی دارد. آزمودنی میتواند از چند برگ کاغذی که در اختیار دارد استفاده کند و یا همه شکلها را در یک برگ بکشد.
آزمایش کننده باید در حین اجرای تست بندر گشتالت رفتارهایی مانند: نارضایتی، چرخش تصاویر، چرخش کاغذ، خستگی، بیتوجهی، شتابزدگی، سوال پرسیدن زیاد، نکتهسنجی و سایررفتارهای مهم را ثبت کند. در برخی از موارد روانشناس از آزمودنی میخواهد در فاصله ۴۵ تا ۶۰ ثانیه هر تعداد از طرح هایی را که می تواند از حفظ بکشد. این مرحله حافظه دیداری آزمودنی را ارزیابی میکند.
در یک روش دیگر که برای سنجش سازگاری هیجانی میباشد، آزمودنی در دو حالت این تست را اجرا میکند:
- کارت ها را به مراجع بدهد و از او بخواهد هر شکلی را که دوست دارد بکشد.
- در روش دوم کارت ها را به آزمودنی میدهد و سپس از او میپرسد این شکلها او را به یاد چه چیزهایی می اندازد؟
روش نمره گذاری و تفسیر تست بندر گشتالت
کلید تفسیر تست کودکان با بزرگسالان در این آزمون روانی متفاوت میباشد و باید توسط روان سنج یا متخصص روانی تفسیر شود.
فواید و محدودیتهای بندرگشتالت
یکی از دلایل شهرت آزمون بندر گشتالت اجرای آسان و سریع آن است. این آزمون را میتوان در مدت کوتاهی اجرا کرد و همچنین آزمودنی در حین اجرا آزادی عمل دارد.همچنین یکی از معتبرترین آزمونهای فرافکن شخصیت به شمار می رود. این آزمون می تواند برای آشکار کردن سبک کلی و شیوه رویکرد فرد نسبت به دنیای خودش بسیار مفید واقع شود. درجه اضطراب، وسواس، افسردگی، آسیب مغزی، قدرت پیش بینی، مشکلات جنسی، بازداری عاطفی، تعاملات اجتماعی، همانندسازی های نقش جنسیتی و.. را میتوان در این آزمون مشاهده کرد. از محدودیتهای این تست روانی می توان به همان انتقاد کلی که به هر آزمون فرافکنی وارد شده است اشاره کرد. آزمون های فرافکن در زمان نمره گذاری با محدودیت هایی از جمله نداشتن یک کلید یکسان روبرو هستند.
تاریخچه مکتب گشتالت
گشتالت یکی از مکاتب روانشناسی است که در قرن هجدهم میلادی توسط ماکس ورتایمر، کهلر و کورت کافکا در کشور آلمان پایه گذاری شد. مکتب گشتالت بر مبنای روش آزمایش استوار بود و ادراک را کلیتی منسجم می دانست. آنها اعتقاد داشتند یادگیری به صورت ناگهانی و از طریق کسب بینش صورت میگیرد. گشتالت گرایان کار خود را با مفهوم های انتزاعی در زمینه ادراک، تفکر و ساخت تجربه روانی شروع کردند و به مرور زمان آن ها را با آزمایشهای خود به اثبات رساندند. این مکتب تاثیرات ماندگار و مثبت بسیاری بر روانشناسی داشت و در زمینه های یادگیری، ادراک شخصیت، روانشناسی اجتماعی، انگیزش و تفکر تاثیر بسزایی برجای گذاشت. همچنین تاکید بر تجربه هوشیار از نوع پدیدارشناسی دارد.
جمع بندی:
آزمون بندر گشتالت برای تشخیص آسیبهای مغزی برخی اختلالات روانی و شناسایی ویژگیهای شخصیتی به کار میرود.این آزمون از روایی و پایایی بالایی برخوردار است به همین دلیل در روانسنجی بسیار معتبر شناخته میشود. اجرا و تفسیر این آزمون روانی باید مانند تمامی آزمونهای دیگر توسط یک متخصص روان انجام شود تست بندر می تواند مکمل برخی از تست های شخصیتی دیگر باشد در مرکز مشاوره شکرانه این تست فرافکن در کنار برخی دیگر از تست های شخصیت گرفته میشود آزمون روانی هم برای کودکان و هم برای بزرگسالان مورد استفاده قرار میگیرد.
تستهای روانشناسی دیگر: