چرا کودکانمان تکالیفشان را انجام نمی‌دهند؟

انجام ندادن تکالیف توسط کودکان

این روزها بسیاری از والدینی که به کلینیک ما مراجعه می‌کنند، از مشق ننوشتن فرزندانشان و عدم تمایل برای انجام تکالیف گلایه می کنند. در این زمینه دلایل متنوعی وجود دارد که می توان با راهکارهای مختلف آن را اصلاح کرد. در ادامه به برخی از این راهکارها می پردازیم اما برای کسب آگاهی بیشتر می‌توانید با مشاوره تحصیلی مشورت کنید.

زمانی که فرزندان در مدرسه حضور دارند شرایط به گونه‌ای است که محرک‌های زیادی برای حواس پرتی آن‌ها در کلاس وجود ندارد، در این حالت دانش آموزان مجبور می‌شوند برای یادگیری بر روی درس متمرکز شوند. اما این روزها که به واسطه شیوع ویروس کرونا آموزش‌ها به صورت مجازی در آمده است، موضوع کمی دشوارتر شده است. عموما در ذهن بچه‌ها خانه به عنوان مکانی برای استراحت و وقت گذرانی، گوش دادن به موسیقی، بازی‌های کامپیوتری و سرگرمی در تلفن همراه می باشد. به همین دلیل تمرکز کردن در خانه برای آن‌ها سخت تر از محیط کلاس در مدرسه است.

(اگر کودکتان بیش از اندازه از تلفن همراه استفاده می‌کند، پیشنهاد می‌کنیم مطلب اعتیاد کودکان به گوشی را مطالعه فرمایید.)

در این میان اگر شما دائماً اهرم فشاری برای انجام تکالیف فرزندتان باشید آنها به دنبال قدرتی می‌گردنند که علیه شما مقاومت کنند. عموماً بچه ها دوست دارند کاری را که خودشان می خواهند در زمان دلخواه شان انجام دهند. این موضوع در زمان انجام تکالیف هم صدق می‌کند. والدین برای جلوگیری از جنگ بین خود و فرزندشان باید از تکنیک های مختلفی استفاده کنند. مهمترین مسئله‌ای که باید والدین، آن را در نظر بگیرند این است که، هر زمانی این بحث‌ها به درگیری و دعوا ختم شود، هر دو نفر بازنده این میدان خواهند بود. والدین در نهایت ناامید، عصبانی و خسته می شوند و فرزند هم در این زمینه آسیب پذیر می‌شود که ادامه دار شدن آن سبب تنفر او از یادگیری خواهد شد.

چرا کودکانمان تکالیفشان را انجام نمی‌دهند؟

• عدم درک کافی از علت نیاز انجام تکالیف

بسیاری از دانش آموزان به واسطه آموزش اشتباه بر این باورند که تکالیف فقط ارزش تحصیلی دارد. در مطالعه‌ای که روی معلمین انجام شد نشان داده شد، استفاده معلمان از تکالیف بسیار فراتر از تمرین سنتی محتوای آکادمیک است. برای مثال ۷۵ درصد از معلمان تکالیف را به عنوان یک ابزار برای اندازه گیری اعتماد به نفس و انگیزه یادگیری و افزایش مسئولیت پذیری کودکان گزارش کردند. در این زمینه ما باید به فرزندمان آموزش دهیم که انجام تکالیف فواید بلندمدتی هم دارد و برای افزایش مهارتهای زندگی بسیار مفید می‌باشد. کودکان نیز باید متوجه باشند با انجام تکالیف، مدیریت زمان، تعیین هدف و سازماندهی کارها را می آموزند.

• طولانی شدن مدت زمان انجام تکالیف

در طی تحقیقی که روی بیش از ۷ هزار دانش آموز با میانگین رده سنی ۱۳ سال انجام شد، محققان دریافتند زمانی که انجام تکالیف بیش از ۶۰ دقیقه طول بکشد دانش‌آموز به دوره مقاومت می‌رسد همچنین بر اساس آزمون‌های استاندارد انجام شده مشخص شد نوشتن بیش از ۶۰ دقیقه تکلیف تاثیر معناداری بر روی نمرات آزمون ها نخواهد داشت.

• نبودن بازخورد مناسب در پایان انجام تکالیف

تشویق کردن یا ارائه بازخورد صحیح به فعالیت دانش آموز کمک می‌کند تا این کار را به رسمیت بشناسد. برای فرزندتان موقعیت ارزیابی فراهم کنید. برای مثال فرصتی را قرار دهید تا فرزندتان تکالیف خود را با همسالان خود تصحیح کند. همچنین خودتان هم تلاش او را نادیده نگیرید.

• نبود یک برنامه مشخص برای مشق نوشتن

به دانش آموزان کمک کنید تا یک برنامه ریزی اصولی داشته باشند. طبق تحقیقات انجام شده دانش آموزانی که در برنامه خود استراحت، مشق نوشتن، پیروی از روال کارهای روزانه را داشتند، بیشتر از دانش آموزانی که بدون برنامه تکالیف خود را انجام می‌دادند، موفق بوده‌اند.

بررسی عوامل مشکل ساز

 مشکلات جسمانی

برخی از بیماری‌های مزمن جسمانی مانند: کم خونی، مشکلات بینایی یا شنوایی باعث می‌شود، کودک شما در یادگیری دچار مشکل باشد و به همین دلیل انجام تکالیف برایش دشوار شود.

 اختلالات یادگیری

ناتوانی‌های یادگیری که ۸۰ درصد به صورت اختلال در خواندن خودش را نشان می‌دهد، یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار درعدم تمایل به انجام تکالیف در کودکان است. اختلال یادگیری باید توسط والدین و معلم شناسایی شود و برای تشخیص دقیق‌تر به مشاوره کودک مراجعه شود.

 هوش بالای کودکان

گاهی اوقات بهره هوشی بالا سبب می‌شود تکالیف در نزد کودک بسیار ساده و حوصله سر بر باشد به همین دلیل آنها تمایلی برای انجام مشق‌هایشان ندارند. این کودکان باید به موقع شناسایی شوند و برایشان برنامه‌های ویژه تری در کنار تکالیف دیگر در نظر گرفته شود.

 مشکلات روحی

تنها مشکلات جسمانی مانعی برای انجام تکالیف نمی‌باشد، بلکه گاهی اوقات مشکلات روحی کودک را بسیار آزرده می‌کند و نمی‌گذارد مانند همسالان خود به راحتی تکالیفش را انجام دهد. مشکلاتی مانند: اختلافات پدر و مادر، مقایسه کودک با دیگران، افسردگی، سرزنش و تنبیه، حسادت به فرزند تازه متولد شده خانواده، تبعیض و..

 خستگی و کمبود انرژی

کودکی که دائما مشغول بازی و فعالیت‌های فیزیکی بیش از اندازه است، از لحاظ روانی و جسمانی خسته شده و دیگر توانی برای انجام تکالیفش ندارد. میزان فعالیت کودکان باید بر روی برنامه و حساب شده باشد.

چند تکنیک آموزشی برای افزایش تمایل کودکان به انجام تکالیف

 ایجاد آرامش در خانه

دانش آموزان باید در یک محیط آرام به انجام تکالیف خود مشغول شوند. وقتی که خواهر و برادرهای آنها در اتاق کناری در حال تماشای تلویزیون یا انجام بازی‌های رایانه‌ای هستند، سبب می‌شود دانش آموز دچار حواس پرتی شده و از انجام تکالیف خود زده شود. به همین دلیل پدر و مادر باید در حفظ آرامش خانه و انتخاب زمان مناسب برای انجام تکالیف فرزندشان تلاش کنند.

 فرزندانتان را عادت دهید.

زمانی که از قبل از شروع مدرسه، فرزندان را به انجام تکالیف عادت دهید، در آینده بهتر عمل خواهند کرد. این تکالیف می‌تواند شامل کتاب خواندن برای آن‌ها، یادگیری و انجام بازی‌های فکری برای کودکتان باشد. در این شرایط او عادت می‌کند که بخشی از روز را به انجام تکالیف بپردازد.

انتخاب مکانی مناسب برای انجام تکالیف

فرستادن فرزندتان به اتاق شخصی که در آن انواع و اقسام وسایلی که حواس او را پرت میکنند اشتباه است سعی کنید یک جای اختصاصی و مناسب برای انجام تکالیف و فرزندتان انتخاب کنید و او را در حین انجام این کار هر از گاهی نگاه کنید.

استراحت بین انجام تکالیف

بسیاری از کودکان بعد از مدتی مشق نوشتن خسته می‌شوند و دیگر تمرکز اول را ندارند. در این شرایط باید بین هر تکلیف مدت کوتاهی وقت استراحت برای کودک بگذاریم، تا بتواند میان وعده‌ای بخورد و کمی خستگی در کند. اما در این میان به هیچ وجه اجازه ندهید با وسایلی مانند بازی‌های رایانه‌ای یا تلفن همراه سر خود را گرم کنند، چون به سختی می شود او را دوباره به پای انجام تکالیف آورد.

سخن آخر

برخی از بچه ها از از مشق نوشتن و انجام تکالیف خوششان نمی آید و این کار را به زور انجام می‌دهند. باید در نظر داشت کودکان قدرت و توانایی های متفاوتی دارند، در حالی که ممکن است دانش آموزی هیچ وقت ممتاز نشود اما به هنرمند با استعداد یا مدیر موفقی تبدیل شود. والدین نباید با زور و اجبار فرزندشان را مجبور به نوشتن مشق هایش بکنند و از طرفی باید فرزند خود را به گونه ای تربیت کنند که در قبال تکالیف خود مسئول و پاسخگو باشد. در این میان ما پیشنهاد می کنیم والدین برای یادگیری مهارت‌های بیشتر در این زمینه از مشاوره های تحصیلی و مشاوره کودک کمک بگیرند.