راه کار برای درمان ناخن جویدن

• تصمیم گیری توسط خود کودک:

  برای کمک به این کودکان می توان از ناخن آسیب دیده تصویری تهیه کرد و وضعیت آن را با ناخن سالم مقایسه کرد. همچنین هنگامی که کودک مشغول جویدن ناخن است بدون این که متوجه شود، از او فیلم تهیه کنید و سپس برای او به نمایش بگذارید. احتمال دارد با مشاهده تصویر از ادامه رفتار جلوگیری کند و ابراز پشیمانی کند و این عادت را کنار بگذارد.   قرار دادن آیینه جلوی کودک او را متوجه این عادت ناپسند می کند. کودک را تشویق کنید در مجلات، تصویر دست های زیبا را جست وجو کند یا روی کتاب یا آینه بچسباند تا مرتب تصویر این دست ها را با دست های خود مقایسه کند.

•  شناسایی مکان و زمانی است که این رفتارها در او بیشتر می شود:

  
  به عنوان مثال، شاید کودک با ایجاد موقعیت های خاص به ناخن جویدن می پردازد. این حالت را که در او استرس ایجاد می کند شناسایی و کاری کنید که در موقعیت های استرس زا قرار نگیرد. اگر کودک هنگام تماشای برنامه تلویزیونی ناخن می جود، شیئی به دست او بدهید تا سرش گرم شود. به مکان هایی که این عادت کودک زیاد می شود نیز دقت کنید تا علت این اختلال را بفهمید. هنگامی که این عادت کم شد، با تعیین پاداش، این رفتار خوب او را تقویت کنید. به عنوان مثال، برای تشویق هر بار ناخن نجویدن ستاره ای به جدول برنامه های روزانه او اضافه کنید و به ازای هر ۱۰ ستاره به او هدیه دهید. اگر فرزند شما دختر است به او لاک یا دستکش هدیه کنید تا با استفاده از آن جویدن ناخن را فراموش کند. اگر پسر است به او ناخن گیر یا ذره بین بدهید تا با استفاده از آن به آسیبی که به ناخن و اطراف آن رسانده است، توجه کند و ناخن های خود را کوتاه کند. در صورت آسیب رسیدن به دندان های کودک به دندان پزشک مراجعه کنید. اگر این عادت با اضطراب شدید همراه باشد، حتما از متخصصان بهداشت روان کمک بگیرید. گاهی رفتار والدین یا اطرافیان، زمینه اضطراب کودک را زیاد می کند.

   

• پرهیز از تنبیه و دعوا کردن:

  ترک عادت ناخن جویدن در کودکان مانند هر عادت بد دیگری نیاز به همت و تلاش خود کودک دارد. این عادات ناخودآگاه هستند. جویدن ناخن در کودکان به شکل غیر‌ارادی رخ می‌دهد. این عادت حتی در بعضی از بزرگسالان هم دیده می‌شود و بازداشتن کودک از انجام آن با دعوا و تنبیه وضع را خراب‌تر می‌کند. برای رفع این مشکل گام‌به‌گام جلو بروید مثلا بگویید در هنگام غذا خوردن یا سر میز شام ناخن جویدن ممنوع است. با وضع قوانین این‌چنینی این عمل را محدود و محدودتر کنید. نگذارید این مسئله در خانواده بزرگ شود و به یک بحران تبدیل شود. جملاتی نظیر «حالمو بهم نزن» یا «این چه کاریه»، اثرات احساسی به شدت مخربی دارند و نه تنها موجب ترک عادت نمی‌شوند بلکه شرایط را برای خانواده به وضعیتی وحشتناک و آزاردهنده تبدیل می‌کنند. توجه داشته باشید که در برخی از موارد، کودکان به طور جدی این رفتار را بروز نمی‌دهند و تنها در مواقع معدودی شروع به جویدن ناخن می‌کنند. در این حالت برخورد شدید یا بازداشتن او از این کار اصلا لزومی ندارد. فقط سعی کنید دست‌های کودک همیشه تمیز نگه داشته شود. در یک کلام، ایجاد جنجال درباره‌ی هر عادت اشتباهی منجر به عمیق‌تر شدن مشکل می‌شود. پس به هیچ وجه از راهکارهای تنبیهی استفاده نکنید.

   

• معرفی یک جایگزین برای جویدن ناخن:

  به دنبال یک فعالیت جذاب یا یک اسباب‌بازی مناسب باشید که مانع از ناخن جویدن فرزندتان شود. مثلا بازی رانندگی با یک دست یا اسباب‌بازی‌های بی خطر و جالب برای اینکه کودک در هنگام مطالعه یا تماشای تلویزیون آن را در دست بگیرد. با این روش‌ها می‌توانید حواس ناخودآگاه او را از جویدن ناخن پرت کنید و بر چیزهای دیگر منعطف کنید. می‌توانید از نرمش و فعالیت‌های بدنی برای آرام کردن هیجانات کودک خود استفاده کنید. به او یاد بدهید که نفس عمیق بکشد. سعی کنید انرژی‌های کنترل نشده کودک را از طریق فعالیت‌های متنوع تخلیه کنید. بسته به شرایط کودک و موقعیت خانوادگی شما، انتخاب‌های متعددی پیش رو خواهید داشت. در برخی کودکان فعالیت‌های بدنی مثل ورزش یا بازی‌های پرتحرک جوابگوست و در برخی دیگر فعالیت‌های ذهنی مانند کاردستی یا نواختن موسیقی مفید است.

   

• حواس کودک ر ا پرت کنید:
  

  سعی کنید حواس کودک را هنگام جویدن ناخن پرت کنید، از او کارهایی بخواهید که مجبور شود از انگشتانش استفاده کند درست کردن کاردستی یا کشیدن نقاشی روش خوبی برای این کار است. 

• ناخن کودک را کوتاه کنید:

  کوتاه کردن ناخن های بلند به کودکان در زمینه ترک این عادت بسیار کمک می کند. ناخن های کوتاه شده کمتر جویده می شوند، سعی کنید هرچند روز یک بار ناخن های کودک را بگیرید و سوهان بزنید. 

• پشتکار و خسته نشدن

  هیچ‌گاه خسته و ناامید نشوید. اگر در مقابله با ناخن جویدن کودکان خود موفق نبوده‌اید، جا نزنید. بدانید که حتما راه‌حل‌های دیگری وجود دارد که هنوز امتحان نکرده‌اید. آرام و خونسرد و قوی باشید چرا که با شلوغ کردن، تنبیه و تهدید کودک راهی از پیش نخواهید برد. آسمان که به زمین نیامده است، با مطالعه و پشتکار و تلاش این عادت هم از بین خواهد رفت.

   

• ضرورت نگرانی و رسیدگی جدی

  در مواردی بسیار نادر، جویدن ناخن در کودکان نشانه اضطراب شدید و مشکلات روانی است. در چنین مواردی شدت ناخن جویدن کودک به حدی است که به پوست و گوشت دستان او آسیب وارد می‌شود. معمولا این نوع حاد از جویدن ناخن مکمل حرکاتی چون کندن مژه‌ها و موها یا بی‌خوابی وکم‌خوابی و سایر رفتارها و عادت‌های غیرعادی است. در این موارد حتما باید به مشاور و پزشک متخصص مراجعه شود.

برای مطالعه قسمت اول این مطلب اینجا کلیک کنید

در پست های بعدی منتظرراه کارهای ما باشید