اختلال اضطراب اجتماعی یکی از اختلالاتی که برخی از افراد به آن دچار میشوند. این اضطراب باعث میشود فرد در هر جمعی با استرس غیرعادی مواجه میشود. اگر این مشکل درمان نشود زندگی اجتماعی فرد مختل میشود و باعث بروز مشکلات متعددی در تحصیل، کار، ازدواج، روابط دوستانه و… خواهد شد. در این مقاله با اضطراب اجتماعی و روشهای درمانی آن بیشتر آشنا میشوید.
اضطراب اجتماعی چیست؟
اضطراب اجتماعی یا فوبیای اجتماعی یکی از مشکلاتی است که باعث اختلال در تعامل با افراد در اجتماع میشود. این اختلال موجب نگرانی و ترس بیش از حد در موقعیتهای اجتماعی گوناگون میگردد. اغلب در این مواقع افراد از قضاوت شدن یا تحقیر شدن بیش از حد میترسند.
نشانههای فیزیکی اضطراب اجتماعی عبارتاند از:
- تعریق
- لرزیدن
- ضربان قلب سریع
- حالت تهوع
- خجالت زدگی
- تنگی نفس
درمانهای اضطراب اجتماعی
اضطراب اجتماعی یکی از اختلالاتی است که وجود آن میتواند فرد را در جلسات کاری، جمعهای دوستانه، مدرسه و دانشگاه و… با مشکلات عدیدهای مواجه کند اما خوشبختانه میتوان این مشکل را با استفاده از چند روش درمانی شناخته شده درمان کرد:
روان درمانی
در صورتی که اضطراب اجتماعی شما شدید و حاد باشد باید از روش روان درمانی برای بهبود آن استفاده کنید. در این روش به شما تکنیکهایی یاد داده میشود تا افکار منفی خود را تغییر دهید و به صورت ریشهای مشکل خود را حل کنید. این کار باعث بهبود چشمگیر تعاملات شما در محیطهای اجتماعی میشود.
از راه دور درمانی یا درمان از راه دور
یکی دیگر از روشهای درمانی برای افرادی که به اضطراب اجتماعی دچار هستند از راه دور درمانی است چرا که این افراد به دلیل اضطرابی که دارند از ملاقات با افراد جدید مثل تراپیست نیز اجتناب میکنند.
در این روش درمانی شما احساس راحتی بیشتری دارید، سریعتر اعتماد میکنید و نگرانی های خود را به اشتراک میگذارید.
مزایای کلی از راه دور درمانی
راحتی هر چه بیشتر
در این روش درمان شما نیاز به هیچ رفت و آمدی ندارید، در نتیجه تا زمان بهبودی نسبی در طول مسیر با افراد زیادی برخورد نمیکنید، نگران لباس یا ظاهر خود نیستید و… .
حفظ حریم خصوصی
از آنجایی که در این روش درمانی شما معمولاً در خانه هستید و روند درمان را طی میکنید نیازی نیست به کسی توضیح بدهید که چرا تحت درمان هستید.
دسترسی هر چه راحتتر به درمانگر
زمانی که شما بتوانید از راه دور با توجه به شرایط کاری خود به درمانگرتان دسترسی داشته باشید بخش زیادی از استرس ارتباط با درمانگر حل میشود.
مرکز مشاوره شکرانه یک مرکز روانشناسی است که شما میتوانید علاوه بر خدمات حضوری از خدمات مشاوره فردی آنلاین و تلفنی استفاده کنید و بدون نیاز به حضور در مرکز با بهترین مشاوران ما ارتباط برقرار کنید.
گروههای پشتیبانی
یکی دیگر از راههای درمان اضطراب اجتماعی پیوستن به گروههای اجتماعی است که اعضای آنها نیز از همین مشکل رنج میبرند. در یک گروه پشتیبانی شما میتوانید تجربیات خود را به اشتراک بگذارید، تکنیکهای مقابله را از دیگران یاد بگیرید و به بهبود خود کمک کنید.
دارو درمانی
شاید برای درمان و بهبود اضطراب اجتماعی نیاز باشد از دارو استفاده کنید. اما بخاطر داشته باشید که دارو باید به وسیله یک پزشک برای شما تجویز شود.
برخی از این داروها عبارتاند از:
- مهارکنندههای انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs)
- مهارکنندههای بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین (SNRIs)
- مهارکنندههای مونوآمین اکسیداز (MAOIs)
- مسدود کنندههای بتا شامل پروپرانولول (ایندرال) و آتنولول (تنورمین)
- داروی ضد اضطراب مانند:
-
- دیازپام (والیوم)
- لورازپام (آتیوان)
- کلونازپام (کلونوپین)
- آلپرازولام (زاناکس)
گزینههای جایگزین
موارد درمانی بالا عموما برای اضطراب اجتماعی شدید مورد استفاده قرار میگیرند، اگر اضطراب اجتماعی شما به صورت خفیف است میتوانید از روشهای جایگزین استفاده کنید.
برخی از درمانهای جایگزین که میتوانید استفاده کنید عبارتاند از:
- مراقبه
- یوگا
- تمرینات تنفس عمیق
- طب سوزنی
تغییر سبک زندگی
شاید به نظر نیاید اما یک سبک زندگی درست نیز میتواند به شما کمک زیادی در بهبود اضطراب اجتماعی بکند. یکی از راههای تغییر سبک زندگی، گنجاندن ورزش منظم روزانه است که باعث افزایش تولید اندورفین در مغز میشود. این هورمون تاثیر زیادی در بهبود خلق و خو و کاهش اضطراب دارد. همچنین از دیگر راههای تغییر سبک زندگی نه گفتن به رویدادهایی است که واقعاً نمیخواهید در آن شرکت کنید، آرامش و خود مراقبتی و… است.
محدود کردن مصرف کافئین
نوشیدنیهایی مانند قهوه، چای و نوشابه، کافئین دارند. کافئین در افزایش اضطراب موثر است بنابراین مصرف این نوشیدنیها را کمتر کنید.
تمرین اجتماعی بودن
یکی از موثرترین راهها برای بهبود اضطراب اجتماعی و رها شدن از استرس آن، وارد شدن به جمعها و موقعیتهای مختلف است. همچنین میتوانید صحبت کردن با مردم را تمرین کنید. برای مثال سر صحبت را باز کنید، به دیگران “صبح بخیر” بگویید، از ظاهر آنها تعریف کنید، در هنگام صحبت تماس چشمی برقرار کنید، از دیگران برای کارها کمک بگیرید و… .
آماده شدن برای رویدادهای اجتماعی
اگر یک رویدادهای اجتماعی دارید برای آن از قبل آماده شوید. برای مثال اگر قرار است سخنرانی کنید صحبت خود را تمرین کنید، اگر از لیست میهمانان اطلاع دارید، علایق آنها را در نظر بگیرید، سوالاتی بپرسید که جواب آن یک بله یا خیر خالی نباشد و نیاز باشد فرد مقابل در مورد آن توضیحاتی بدهد. هر چه بیشتر سعی کنید ارتباط برقرار کنید اضطراب اجتماعی شما کم و کمتر شود.
چگونه گزینه درمانی مناسب خود را انتخاب کنیم؟
حال که با انواع روشهای درمانی برای اضطراب اجتماعی آشنا شدید، برای انتخاب بهترین گزینه باید موارد زیر را در نظر بگیرید:
- سبک زندگی شما
- تعیین مدت زمان درمان
- میزان هزینه
- میزان راحتی شما با هر یک از گزینهها
چه زمانی باید به یک متخصص سلامت روان مراجعه کنیم؟
همه ما گاهی از قرار گرفتن در جمع معذب میشویم، استرس میگیریم و دچار هراس میشویم اما این لزوما به معنی اضطراب اجتماعی نیست. زمانی میتوانیم به این اختلال پی ببریم که متوجه شویم که مرتباً در موقعیتهای اجتماعی مختلف استرس را تجربه میکنیم. برای پیشگیری از این استرس نیز شما رفته رفته از حضور در جمعها پرهیز میکنید. در این زمان بهتر است که با یک مشاور خوب در این زمینه صحبت کنید. عموما در مراحل اولیه این اختلال با استفاده از روشهای غیر دارویی میتوان آن را کنترل کرد.
رایجترین سوالات در مورد اضطراب اجتماعی
موثرترین درمان برای اضطراب اجتماعی چیست؟
انتخاب بهترین و موثرترین راه درمان با توجه به خود بیمار و شرایط او متفاوت است اما به صورت کلی باید گفت درمان شناختی رفتاری (CBT)، روان درمانی، گروههای حمایتی و دارو درمانی از موثرترین راهها هستند.
آیا می توان از اضطراب اجتماعی جلوگیری کرد؟
پس از بروز اضطراب اجتماعی میتوانید با انجام راهکارهایی از شدت گرفتن آن پیشگیری کنید.
آیا اضطراب اجتماعی قابل درمان است؟
اضطراب اجتماعی مانند هر اختلال روانی دیگری با استفاده از روشهای درمانی موثر، راهکارهای خود مراقبتی و… به تدریج بهبود پیدا میکند.
نتیجه گیری
اضطراب اجتماعی یکی از اختلالات شناخته شده است که افراد زیادی در دنیا به آن مبتلا هستند. این اختلال با استفاده از راهکارهای مختلف گفته شده قابل درمان است. با استفاده از این راهکارها میتوانید دوباره خوشحالی بودن در جمع را بچشید و از آشنایی با افراد جدید لذت ببرید.