سلامت روان کودکان از اهمیت بالایی برخوردار است چرا که هر گونه آسیب به آن میتواند فرد را در دوران بزرگسالی با مشکلات مختلفی مواجه کند. برای حفظ سلامت روان کودکان راههای مختلفی وجود دارند که یکی از آنها نگهداری از حیوانات خانگی است. در این مطلب به صورت کامل به این موضوع میپردازیم که نگهداری از حیوانات خانگی چه تاثیری روی سلامت روان کودک دارد؟
فواید داشتن حیوان خانگی بر سلامت روان کودک
سلامت روان کودک یکی از ارکان اصلی رشد و توسعهی سالم در دوران کودکی است. یکی از راههای بهبود و تقویت سلامت روان کودکان داشتن حیوانات خانگی است. مهمترین فواید داشتن این حیوانات برای سلامت روان کودکان عبارتاند از موارد زیر:
تقویت ارتباطات اجتماعی و کاهش احساس تنهایی
پژوهشی در مجله Anthrozoös نشان میدهد که کودکان در تعامل با حیوانات خانگی مخصوصا سگها میتوانند تجربهی ارتباط غیرکلامی و محبتآمیز را یاد بگیرند که این امر علاوه بر تقویت مهارتهای اجتماعی به کاهش احساس تنهایی و بهبود سلامت روان کودک منجر میشود.
کاهش اضطراب و استرس در کودکان
ارتباط لمسی و نزدیک با حیوانات، مانند نوازش کردن آنها، میتواند به کاهش ترشح هورمونهای استرسزا و افزایش ترشح هورمونهای آرامشبخش منجر شود. به صورت کلی وجود حیوانات خانگی در خانه میتواند حس امنیت و آرامش را در کودکان تقویت کند. این موضوع مخصوصا در مورد کودکانی که با مشکلات اضطرابی یا ترس مواجه هستند، بسیار مهم است.
بهبود خلق و خوی و افزایش شادی
پژوهشهای صورتگرفته در Journal of Child Psychology and Psychiatry نشان دادهاند حضور حیوانات خانگی میتواند تاثیرات مثبتی بر سلامت روان کودک و خلق و خوی آنها داشته باشد. به عبارت دیگر تعامل یک کودک با حیوان خانگی منجر به افزایش تولید اندورفینها (هورمونهای مرتبط با شادی و رضایت) در بدن آنها میشود و به این ترتیب آنها را شادتر و با نشاط تر میکند.
آموزش مسئولیتپذیری
از آنجایی که نگهداری از حیوانات خانگی نیاز به توجه و مراقبتهای خاصی دارد کودکان میتوانند در این کار شریک شوند و از این طریق مفاهیم مهمی مانند مسئولیتپذیری و مراقبت از دیگران را یاد بگیرند. این موضوع در تحقیقات دانشگاه میشیگان نیز به اثبات رسیده است. همچنین آموزش مسئولیتپذیری از سنین پایین میتواند به رشد و توسعه روان کودکان کمک کرده و مهارتهای مدیریتی و خودکنترلی را نیز برای بزرگسالی در آنها تقویت کند.
افزایش اعتماد به نفس کودک
وقتی برخی از مسئولیتهای نگهداری از حیوان خانگی بر دوش بچهها قرار میگیرد و آنها آن را انجام میدهند اعتماد به نفس آنها نیز افزایش پیدا میکند و به مرور باعث احساس رشد روحیه استقلال طلبی در آنها میشود.
کمک به تقویت مهارتهای حرکتی و فعالیت بدنی
بررسیها در American Academy of Pediatrics نشان داده است علاوه بر فواید ذکر شده، حیوانات خانگی، بهویژه سگها، میتوانند کودکان را به فعالیت بدنی و ورزش نیز تشویق کنند چرا که تعامل کودک با حیوانات همواره با دویدن، پیادهروی با سگ و به صورت کلی مهارتهای حرکتی و افزایش فعالیت بدنی کودکان همراه است.
حمایت از کودکان با نیازهای ویژه
شاید جالب باشد که بدانید برخی از حیوانات خانگی فواید درمانی نیز دارند. این حیوانات به بهبود شرایط روانی کودکانی که با بیماریهایی مانند اوتیسم، اختلالات اضطرابی یا سایر مشکلات روانی روبرو هستند، کمک میکند. برای مثال پژوهشی در Human-Animal Interaction Bulletin ثابت کرده است که حیوان خانگی میتواند در روند درمان و بهتر کردن شرایط کودکان مبتلا به اوتیسم موثر باشد.
یکی از دیگر از روشهای درمانی برای کودکان استفاده از موسیقی است. برای اطلاعات بیشتر در این مورد نیز میتوانید مقاله موسیقی درمانی برای کودکان را بخوانید.
آموزش روند زندگی به کودکان
تمام فرایند نگهداری از یک حیوان خانگی همراه با اتفاقات مختلفی مانند تولد، سلامتی، بیماری، حیات، بالا رفتن سن و حتی مرگ است. این موضوع در اهمیت سلامت روان کودک تاثیر دارد چرا که کودک با مشاهده این فرایند با روند زندگی و چرخه حیات بهتر آشنا میشود. پژوهشهایی منتشر شده در Journal of Developmental Psychology حاکی از آن است که این تجربه، کودکان را بهطور غیرمستقیم با مفاهیم مربوط به پذیرش تغییرات زندگی، از دست دادن، و حتی آمادگی برای مواجهه با غم و اندوه، احساسات پیچیده و… آماده میکند.
انتقال حس همکاری مشترک در خانواده
از آن زمانی که همه اعضای خانواده در نگهداری حیوانات نقش دارند، در این همکاری بیشتر با هم بیشتر وقت می گذرانند. بنابراین یکی از اثرات غیر مستقیم داشتن حیوان خانگی روی سلامت روان کودکان احساس صمیمیت در خانواده است.
اگر برای داشتن حیوان خانگی و ارتباط آن با کودک خود نیاز به مشاوره دارید میتوانید از مشاوره کودک در مرکز مشاوره شکرانه، راهنماییهای لازم را دریافت کنید.
نکات مهم در رابطه با خرید حیوان خانگی
برای داشتن حیوان خانگی نکاتی را نیز باید رعایت کنید تا برای کودک همراه با آسیب نباشد. این نکات شامل موارد زیر هستند:
- بعد از خرید حیوان خانگی آن را توسط یک دامپزشک معاینه کنید تا بیماری نداشته باشد. اگر نیاز است واکسنهای مورد نظر را نیز به او بزنید.
- سعی کنید هرگز کودک زیر چهار سال و نوزاد را با حیوان خانگی خود تنها نگذارید.
- ناخن های دست و پای حیوان خانگی را کوتاه کنید تا نتواند به پوست کودک آسیب بزند.
- همیشه حیوان خانگی را تمیز کنید تا دچار بیماری و میکروبهای جدی نشود.
- برخی از کودکان ممکن است به بو و پوست حیوان آلرژی نشان دهند. در این زمینه مراقبتهای لازم را اعمال کنید.
نتیجه گیری
نگهداری از حیوانات خانگی با رعایت نکات بهداشتی میتواند فواید زیادی در سلامت روان کودکان داشته باشد و روند رشد شخصیتی آن را بهبود ببخشید.
اگر شما نیز حیوان خانگی دارید تجربه خود را از تاثیر این موجودات در روحیه و سلامت روان کودک برای ما بنویسید.
